معرفی الگوی مستطیل در تحلیل تکنیکال و انواع آن؛ آموزش استفاده از الگوی مستطیل

الگوی مستطیل در تحلیل تکنیکال مانند سایر الگوهای ظاهرشده بر روی نمودارهای قیمت، می‌تواند اطلاعات و داده‌های زیادی را در مورد روند قیمت گذشته و آینده در اختیار معامله‌گران قرار دهد. الگوی مستطیل نیز مانند سایر الگوهای تحلیل تکنیکال باید بارها و بارها امتحان شود تا معامله‌گر بتواند روش تشخیص و شیوۀ تفسیر آن را به خوبی بیاموزد و از آن در معاملات واقعی استفاده کند.

شناخت الگوهای نموداری برای تمام معامله‌گران و افرادی که قصد دارند به صورت حرفه‌ای در بازارهای مالی فعالیت کنند لازم و ضروری است و به افراد کمک می‌کند تا بدون مشکل از استراتژی‌های معاملاتی خود استفاده کنند. به دلیل اهمیت این موضوع، در این مقاله به معرفی الگوی مستطیل و انواع آن و نحوۀ تشخیص و معامله با این الگو خواهیم پرداخت.

الگوی مستطیل در تحلیل تکنیکال چیست؟

الگوی مستطیل در تحلیل تکنیکال یا Rectangle Pattern یکی از الگوهای نموداری است و در صورتی شکل می‌گیرد که قیمت بین دو سطح حمایت و مقاومت موازی قرار بگیرد. این الگو جزء معدود الگوهایی است که میتوان از آن هم در معامله‌های معکوس و هم در معامله‌های ادامه‌دار استفاده کرد و نمیتوان آن را به طور قطعی در دستۀ الگوهای معکوس یا الگوهای ادامه‌دهنده جای داد. البته زمانی که الگوی مستطیل به عنوان یک الگوی ادامه‌دهنده ظاهر شود از قدرت بیشتری برخوردار خواهد بود، در مقایسه با زمانی که به عنوان یک الگوی معکوس ظاهر شود.

اگر در معامله‌های بازار مالی فارکس، این الگو به همراه استراتژی شکست روند مورد استفاده قرار بگیرد، نتیجۀ خوبی را نصیب معامله‌گر خواهد کرد. ظهور مستطیل در نمودار قیمت نشان‌دهندۀ سرگردانی و بلاتکلیفی بازار است و در این شرایط، خریداران و فروشندگان قدرتی ندارند. البته ممکن است هرکدام برای مدتی در بازار قدرت پیدا کنند اما به طور کلی نمیتوان گفت که آنها بر بازار تسلط دارند.

در این الگو، قیمت بین سطح مقاومت و حمایت در نوسان است و پیش از آنکه شکست روند اتفاق بیفتد، چندین بار با سطوح حمایت و مقاومت برخورد خواهد کرد. بهتر است در زمان استفاده از این الگو، از نمودار شمعی نیز تاییدیۀ معامله دریافت کنید. در صورت شکست مستطیل در جهت بالا، شمع بعدی نیز باید حالت صعودی داشته باشد و در صورت شکست مستطیل رو به پایین، شمع بعدی باید نزولی باشد.

هرچه تعداد برخورد قیمت با سطوح موازی مقاومت و حمایت بیشتر باشد بهتر است و نشان‌دهندۀ اعتبار بیشتر الگوی مستطیل است. برای تشخیص این الگو در تحلیل تکنیکال بهتر است که دست‌کم دو تلاقی از کف و سطح با دو خط موازی رخ داده باشد.

بیشتر بخوانید: آموزش رایگان تحلیل تکنیکال

تفاوت الگوی پرچم و الگوی مستطیل

برخی از افراد این دو الگو را با یکدیگر اشتباه می‌گیرند. معامله‌گران باید دقت کنند که هر دوی این الگوها در میانه یک روند تشکیل می‌شوند اما در نوع شکل‌گیری نمودار قیمتی در زمان استراحت با هم تفاوت دارند.

الگوی پرچم در میانه یک روند پرقدرت و به شکل یک حرکت کوتاه مدت نوسانی تشکیل می‌شود که شیب کم داشته و در خلاف جهت روند اصلی است و پس از مدت زمان کوتاهی، نمودار در جهت روند اصلی به حرکت خود ادامه می‌دهد.

الگوی مستطیل در میانه روند شکل می‌گیرد اما به صورت نوسانات قیمتی تشکیل می‌شود و در شرایطی شکل می‌گیرد که قله‌ها و دره‌های شکل‌گرفته به صورت افقی بوده و در موازات هم باشند و از اتصال آنها به یکدیگر یک مستطیل تشکیل شود.

انواع الگوی مستطیل

الگوی مستطیل در تحلیل تکنیکال به دو شکل است که آنها را الگوی مستطیل صعودی و الگوی مستطیل نزولی می‌نامند.

الگوی مستطیل صعودی

به الگوی مستطیل صعودی، الگوی مستطیل گاوی یا Bullish Rectangle Pattern نیز گفته می‌شود. این الگو در روند صعودی شکل می‌گیرد و با یک روند ادامه‌دار همراه خواهد بود. در این الگو، خریداران بر فروشندگان غلبه کرده و معامله‌گران با شکست خط مقاومت می‌توانند در منطقۀ شکست وارد موقعیت معاملاتی خرید شوند. در این الگو قیمت پس از نوسان بین دو سطح مقاومت در بالا و حمایت در پایین، سرانجام خط مقاومت را به سمت بالا می‌شکند و به روند صعودی ادامه ‌می‌دهد. در شکل زیر سطوح مقاومت (Resistance Line)، حمایت (Support line) و منطقۀ شکست روند (Break out) مشخص شده است.

الگوی مستطیل نزولی

به الگوی مستطیل نزولی، الگوی مستطیل خرسی یا Bearish Rectangle Pattern نیز گفته می‌شود. این الگو نیز نوعی از الگوی ادامه‌دار است اما در روند نزولی ظاهر می‌شود و قیمت پس از شکستن سطح حمایت، به سمت پایین حرکت می‌کند. در صورت ظاهر شدن الگوی مستطیل نزولی، معامله‌گران باید با شکسته شدن سطح حمایت وارد موقعیت معاملاتی فروش شوند و در منطقۀ شکست از معامله خارج شوند. مستطیل نزولی نشان‌دهندۀ غلبۀ فروشندگان بر خریداران و قدرت بیشتر آنهاست و تا مدتی نیز تسلط آنها بر بازار ادامه خواهد یافت.

نحوۀ تشخیص الگوی مستطیل در تحلیل تکنیکال

یکی از محدودیت‌های الگوی مستطیل در تحلیل تکنیکال این است که معامله با این الگو کار آسانی نیست ولی رسم آن بسیار ساده است. قیمت ممکن است در این الگو همیشه به سطح مقاومت و حمایت قبلی نرسد و در برخی موارد از آنها فراتر رود. این مسئله می‌تواند منجر به فریب معامله‌گران شود. شکست‌های کاذب در این الگو می‌توانند فریب‌دهنده باشند و سبب از دست رفتن سرمایه معامله‌گران شوند. معمولا معامله‌گران ترجیح می‌دهند با تایید ادامه‌دار شدن روند، تصمیم به معامله بگیرند. در برخی مواقع نیز ممکن است قیمت از محدوده مستطیل خارج شود اما باز هم به حالت نوسانی خود ادامه دهد.

یکی از راه‌های تشخیص این الگو مراجعه به نمودار شمعی است. این الگو معمولا زمانی تشکیل می‌شود که پس از یک روند صعودی و یا نزولی، بازار حالت نوسانی داشته باشد و روند مشخصی را نتوان برای آن تشخیص داد. در این شرایط، در نمودار شمعی نیز شاهد درجا زدن شمع‌ها خواهید بود که تاییدکنندۀ نوسان قیمت و نبود یک روند مشخص هستند.

راه دیگر تشخیص این الگو، موازی بودن دو سطح حمایت و مقاومت است. در این الگو باید کف‌ها و سقف‌های قیمتی به صورت افقی و به موازات هم شکل گرفته باشند و در نتیجۀ اتصال این قله‌ها و دره‌ها، یک مستطیل تشکیل شود.

آموزش استفاده و معامله با الگوی مستطیل

برای معامله با الگوی مستطیل بهتر است پنج مرحلۀ زیر را به ترتیب دنبال کنید:

1. شناسایی الگوی مستطیل در تحلیل تکنیکال

برای شناسایی الگوی مستطیل در تحلیل تکنیکال، ابتدا به دنبال یک روند مشخص در نمودار قیمت باشید که در حال تراکم قیمت باشد. پس از اینکه چنین حالتی را در نمودار شناسایی کردید، به دنبال حداقل دو قله و دو دره قیمتی باشید که به صورت افقی تشکیل شده باشند و به موازات هم باشند و با اتصال آنها به یکدیگر بتوان به دو سطح حمایت و مقاومت موازی دست پیدا کرد. البته ممکن است الگوی مستطیل در سطح حمایت و مقاومت با بیش از دو سقف و کف ایجاد شده باشد که نشانۀ اعتبار بیشتر این الگو است.

2. مشخص نمودن شکست الگوی مستطیل

پس از تشخیص این الگو در نمودار قیمت، برای معامله با آن باید به دنبال شکست الگو باشید. اگر مستطیل شکل‌گرفته صعودی است باید منتظر بمانید تا سطح مقاومت شکسته شود و روند صعودی به سمت بالا ادامه یابد.

اگر با مستطیل نزولی مواجه هستید باید منتظر شکسته شدن سطح حمایت باشید و از ادامۀ روند نزولی قیمت به سمت پایین اطمینان حاصل کنید.

3. ورود به معامله

پس از اطمینان از شکست، می‌توانید وارد معامله شوید. البته باید دقت کنید که شکست در جهت روند اصلی نمودار که در حال نوسان و تجدید قوا بود رخ داده است یا اینکه برخلاف روند اصلی است. اگر شکست در جهت روند اصلی نمودار اتفاق افتاده باشد، در مستطیل صعودی می‌توانید در منطقۀ شکست وارد معاملۀ خرید شوید و در مستطیل نزولی نیز در منطقۀ شکست وارد موقعیت معاملاتی فروش شوید.

4. ایمن ساختن معامله با مشخص نمودن حد ضرر

تعیین کردن حد ضرر برای تمام معامله‌های مالی می‌تواند سبب افزایش ایمنی معامله شود. برای تعیین حد ضرر در این الگو می‌توانید با شکسته شدن خط حمایت یا مقاومت، میزان فاصلۀ سطح حمایت و مقاومت را اندازه بگیرید و حد ضرر خود را در وسط این فاصله قرار دهید.

قرار دادن حد ضرر در وسط فاصلۀ بین سطوح حمایت و مقاومت مستطیل باعث می‌شود تا نوسانات نمودار قیمت که ممکن است پس از شکسته شدن یکی از خطوط اتفاق بیفتد به شما آسیب نزند. اگر حد ضرر را در وسط فاصله بین این خطوط قرار ندهیم و آن را کمی نزدیک‌تر به سطح حمایت و یا مقاومت تعیین کنیم، ممکن است به دلیل نوسانات قیمتی معامله ما بسته شود و حرکت در جهت روند را از دست بدهیم. در شکل زیر، به محل حد ضرر (Stop Loss) توجه کنید.

5. تعیین حد سود

پس از طی کردن تمام مراحل بالا و ورود به معامله، باید حد سود را نیز مشخص کنیم و نقطۀ خروج از معامله را تعیین کنیم. بهترین هدف قیمتی و حد سودی که میتوان در این الگو تعیین کرد، به اندازۀ فاصله بین سطوح مقاومت و حمایت است. بهتر است فاصلۀ بین این خطوط که بیانگر عمق الگو است اندازه‌گیری شود و به اندازه همان فاصله بعد از شکست سطح مقاومت به سمت بالا امتداد پیدا کند. در این شرایط، حد سود دو برابر حد ضرر است و نسبت پاداش به ریسک نیز برابر 2 است.

سخن پایانی

الگوی مستطیل در تحلیل تکنیکال یکی از الگوهای نمواری است که در بازارهای مالی کاربرد زیادی دارد. در این الگو سطوح حمایت و مقاومت بسیار واضح هستند و به موازات هم تشکیل می‌شوند. این الگو ظاهر ساده‌ای دارد اما معامله با آن کمی دشوار است و به دقت و تجربۀ معامله‌گر نیاز دارد.

چنانچه معامله‌گران از اصول صحیح برای ورود به معامله و یا خروج از آن و همچنین تعیین حد سود و حد ضرر استفاده کنند، می‌توانند سود خوبی را نصیب خود نمایند. این الگو در یک روند صعودی یا نزولی شکل می‌گیرد و زمانی تشکیل می‌شود که بازار روند مشخصی نداشته و در حال نوسان است.

سوالات متداول

الگوی مستطیل در تحلیل تکنیکال چیست؟

الگوی مستطیل در تحلیل تکنیکال، یکی از الگوهای نموداری است و در صورتی شکل می‌گیرد که قیمت بین دو سطح حمایت و مقاومت موازی قرار بگیرد.

ظهور الگوی مستطیل نشان‌دهندۀ چیست؟

ظهور الگوی مستطیل در نمودار قیمت، نشان‌دهندۀ سرگردانی و بلاتکلیفی بازار پس از یک روند صعودی یا نزولی است و در این شرایط، خریداران و فروشندگان قدرتی ندارند.

حد سود و حد ضرر در الگوی مستطیل چگونه باید معین شود؟

برای تعیین حد ضرر در این الگو می‌توانید میزان فاصلۀ سطح حمایت و مقاومت را اندازه بگیرید و حد ضرر خود را در وسط این فاصله قرار دهید. بهترین حد سود در این الگو به اندازۀ فاصله بین سطوح مقاومت و حمایت است. بهتر است فاصلۀ بین این خطوط اندازه‌گیری شود و به اندازه همان فاصله بعد از شکست سطح مقاومت به سمت بالا امتداد پیدا کند.