معرفی الگوی وایکوف در تحلیل تکنیکال و انواع آن + آموزش استفاده از الگوی Wyckoff

اگر قصد فعالیت و معامله در بازارهای مالی را دارید لازم است تا انواع روش‌های تحلیلی را فرا بگیرید. یکی از این روش‌های تحلیلی، تحلیل تکنیکال است که سابقه و نمودارهای قیمت را از طریق الگوها و اندیکاتورهای مختلف مورد بررسی قرار می‌دهد. تحلیل تکنیکال به واسطۀ روش‌ها و ابزارهای مختلفی صورت می‌گیرد و یکی از این روش‌ها استفاده از الگوی وایکوف (Wyckoff) است.

الگوی وایکوف در تحلیل تکنیکال یکی از الگوهای مورد استفاده توسط معامله‌گران بازارهای مالی و سرمایه‌گذاران است که نزدیک به یک قرن پیش معرفی شد و هنوز هم مورد استفاده است. این الگو از شهرت فراوانی در بازار مالی برخوردار است و دلیل آن، موفقیت معامله‌گرانی است که از این الگو در معاملات خود استفاده کرده‌اند. در ادامه بیشتر دربارۀ این الگو صحبت خواهیم کرد.

الگوی Wyckoff در تحلیل تکنیکال چیست؟

الگوی وایکوف (Wyckoff) یک جنبه از تحلیل تکنیکال است که با استفاده از آن سرمایه‌گذاران متوجه می‌شوند که در چه زمانی کدام دارایی مالی را خریداری کنند. این الگو توسط ریچارد وایکوف به بازار سرمایه معرفی شد و در آغاز بر روی سهام متمرکز بود. در حال حاضر این الگو در انواع مختلف بازارهای مالی از قبیل بازار ارزهای دیجیتال نیز کاربرد دارد و به سرمایه‌گذاران در چینش استراتژی معاملاتی کمک زیادی می‌کند.

ریچارد وایکوف با مشاهدۀ از بین رفتن مکرر سرمایه‌گذاران خرد که به مرور سرمایه خود را از دست داده و دچار زیان می‌شدند، تصمیم گرفت تا قوانین واقعی بازی را به مردم آموزش دهد. در روش وایکوف، سرمایه‌گذاران یاد می‌گیرند تا تصمیمات بهتر و آگاهانه‌تری در مورد معاملات خرید و فروش خود داشته باشند و از معاملات احساسی جلوگیری کنند. در این روش هدف این است که پول هوشمند ردیابی شود و مسیر این پول با استفاده از الگوی نموداری قیمت پیدا شود. سرمایه‌گذاران خرد بازارهای مالی با استفاده از الگوی وایکوف می‌توانند زمان درست خرید دارایی موردنظر خود را تشخیص دهند و زمانی اقدام به خرید کنند که دارایی در مسیر سوددهی قرار دارد.

بیشتر بخوانید: آموزش رایگان تحلیل تکنیکال

قوانین تحلیل الگوی وایکوف

قوانین تحلیل الگوی Wyckoff به صورت زیر هستند:

1. قانون عرضه و تقاضا

اصل پایۀ الگوی وایکوف این قانون است. این قانون می‌گوید که اگر تقاضا نسبت به عرضه افزایش پیدا کند، قیمت روند افزایشی و مسیر صعودی خواهد داشت. همچنین اگر عرضه نسبت به تقاضا افزایش پیدا کند، قیمت روند نزولی پیدا می‌کند. تحلیل‌گران بازار مالی باید از نمودارهای میله‌ای قیمت و حجم در بازه‌های زمانی استفاده کنند و رابطۀ بین عرضه و تقاضا را پیدا کنند.

2. قانون علت و معلول

معامله‌گران با استفاده از این قانون می‌توانند اهداف قیمتی خود را بر مبنای میزان پتانسیل خروج روند از حالت نوسان تنظیم کنند. با کمک این قانون میتوان علت حرکت قیمت را پیدا کرد. در مرحلۀ انباشت و توزیع این قانون کاربرد زیادی دارد.

3. قانون تلاش و نتیجه

با کمک این قانون میتوان تغییرات احتمالی قیمت در آینده را به معامله‌گر هشدار داد. در بیشتر مواقع، واگرایی بین حجم و قیمت را یک سیگنال در نظر می‌گیرند که از تغییر روند قیمت اطلاع می‌دهد. برای مثال اگر روند صعودی باشد، بعد از چندین حرکت قیمتی که به سمت بالا انجام می‌شود و نشانۀ تلاش بزرگ است، شمع‌های قیمتی متوسطی ایجاد می‌شوند که نمی‌توانند صعود بالاتری داشته باشند و نتیجۀ کم را نشان می‌دهند. این موضوع به این معناست که مقدار زیادی از دارایی برای فروش و تغییر روند آماده است.

تحلیل عرضه و تقاضا در الگوی وایکوف

یکی از اصول اصلی که در الگوی وایکوف باید مدنظر قرار گیرد، تحلیل میزان عرضه و تقاضا است. بهترین راه برای تحلیل رابطه میان عرضه و تقاضا، استفاده از نمودار میله‌ای است که حرکات قیمت و حجم بازار بر روی آن قابل اندازه‌گیری است. زمانی که یک شمع قیمتی بلند بعد از چند شمع کوتاه بر روی نمودار نمایان شود، وجود تقاضا در بازار را نشان می‌دهد. ولی هرگاه یک شمع بلند، پایین‌تر از شمع‌های کوتاه پیشین شکل بگیرد که حجم بالایی داشته باشد، بیانگر وجود عرضه در بازار خواهد بود.

این تحلیل در واقع در برگیرندۀ قانون اول و دوم وایکوف یعنی «عرضه و تقاضا» و «تلاش و نتیجه» خواهد بود. پس هرگاه تقاضا به میزانی باشد که بتواند تمام سفارشات خرید را پر کند، قیمت برای رسیدن به تعادل باید به سطوح بالاتر صعود کند.

در قانون «تلاش و نتیجه» که قانون سوم وایکوف است، همگرایی و واگرایی قیمت نسبت به حجم، مورد ارزیابی قرار می‌گیرد تا بازگشت روند را بتوان به کمک آن پیش‌بینی کرد. مثلا در صورت افزایش حجم و قیمت که نماد تلاش و نتیجه هستند، تقاضا به روند خود ادامه خواهد داد و قیمت روند افزایشی خواهد داشت. در صورت افزایش حجم و پیروی نکردن قیمت از آن، میتوان این موضوع را به عنوان یک نشانه از یک روند صعودی در نظر گرفت.

ریچارد وایکوف کیست؟

ریچارد وایکوف یکی از پیشگامان در حوزه تحلیل تکنیکال و رویکرد فنی مطالعۀ بازار سهام بود که در اوایل قرن بیستم زندگی می‌کرد. این سرمایه‌گذار آمریکایی توانست روش‌های زیادی را برای تحلیل معاملات مالی در بازارهای سرمایه کشف کند. او را یکی از پنج تایتان (Titans) در تحلیل تکنیکال در نظر می‌گیرند که به همراه افراد دیگری مانند داو، گان، الیوت و مریل از شهرت زیادی در این زمینه برخوردار هستند.

او به دلیل علاقه زیادی که به مبحث بازارهای مالی و تحلیل آنها داشت، مجله وال استریت را راه‌اندازی نمود و برای حدود دو دهه مطالب زیادی را در این مجله منتشر کرد. وایکوف توانست اصولی را برای معامله در بازارهای مالی کشف و معرفی کند که به الگوی وایکوف مشهور شدند و به عنوان یک راهنما برای معامله‌گران عمل می‌کنند.

او بازیگران بزرگ را که به «پول هوشمند» شهرت داشتند به عنوان «مرد مرکب» معرفی کرده و معتقد بود که مرد مرکب در نوسانات قیمتی بازار نقش مهم و تعیین‌کننده‌ای دارد. او تاکید داشت که سرمایه‌گذاران بزرگ بازار مالی پس از ثبت سفارش خرید خود کاری می‌کنند تا بازار مطابق با میل آنها حرکت کند.

قوانین نظریه وایکوف کدام‌اند؟

قوانین کلی الگوی وایکوف قوانینی هستند که برگرفته از مطالعات و تجربیات ریچارد وایکوف در رسم نمودار بازار سهام هستند.

1. اوراق بهادار منفرد و بازار هرگز دوبار به یک شکل رفتار نخواهند کرد

بازار و اوراق بهادار منفرد به یکدیگر شباهت دارند ولی هیچ‌گاه دو مرتبه به یک شکل رفتار نمی‌کنند. از نظر وایکوف هیچ‌گاه چرخه‌ها در بازار به همان شکل قبلی تکرار نخواهند شد و روندها باید با کمک رفتار گذشته آنها مطالعه شوند.

2. اهمیت حرکت قیمت در صورت مقایسه با رفتار قیمت گذشته، خود را نشان خواهد داد

حرکات قیمت تنها زمانی اهمیت خود را نشان می‌دهند که با رفتار قیمت در گذشته مقایسه شوند و به همین علت بهترین راه برای ارزیابی عملکرد قیمت در امروز، بررسی و مقایسه آن با اتفاقاتی است که در گذشته رخ داده است.

منظور از مرد نامرئی در وایکوف چیست؟

مرد نامرئی یا مرد مرکب که به آن Composite Man نیز گفته می‌شود، یک شخص خیالی است که در پشت صحنه بازار حضور داشته و حرکت قیمت‌ها را تحت کنترل دارد. یک معامله‌گر باید رفتارهای این شخص خیالی را بشناسد تا بتواند سرمایه خود را مدیریت کند. به این مرد نامرئی در بازار ارز دیجیتال، نهنگ‌های بازار گفته می‌شود. این مرد نامرئی همان سرمایه‌گذاران عمده و بزرگی هستند که خرید و فروش کلان انجام داده و می‌توانند روند بازار را تغییر دهند. شما باید بازی این شخصیت را در حین انجام آن درک کنید تا بتوانید در این بازار سود کنید.

رویکرد 5 مرحله‌ای وایکوف

الگوی وایکوف شامل 5 رویکرد است که به شرح زیر هستند:

1. تشخیص روند

در ابتدا لازم است که روند کلی بازار و جهت آن در آینده مشخص شود. چنانچه روند کنونی بازار تشخیص داده شود میتوان روند آن را در آینده نیز پیش‌بینی کرد. همچنین بر مبنای عرضه و تقاضا میتوان از صعودی و یا نزولی بودن بازار اطمینان حاصل کرد.

2. انتخاب دارایی‌های پیرو روند

لازم است در این مرحله دارایی‌هایی انتخاب شوند که در جهت حرکت روند هستند. برای این منظور میتوان از نمودارهای میله‌ای استفاده کرد و دارایی‌هایی را که در روند صعودی بازار و هم‌جهت با آن هستند و یا دارایی‌هایی را که در روند نزولی بازار عملکرد ضعیفی دارند شناسایی کرد.

3. یافتن دارایی‌های در حال انباشته شدن

دارایی‌های در حال انباشت ارزش باید در این مرحله زیر نظر گرفته شوند، زیرا این دارایی‌ها پتانسیل بیشتری برای افزایش قیمت دارند. برای مثال، در حال فروش باید دارایی در نظر گرفته شود که در فاز توزیع است.

4. انتخاب دارایی‌هایی که احتمال دارد تغییر روند دهند

از آمادگی دارایی خود برای تغییر روند اطمینان حاصل کنید. قیمت دارایی و حجم آن و بازار کلی را مورد ارزیابی قرار دهید. از مناسب بودن دارایی منتخب خود مطمئن شوید.

5. انتخاب زمان مناسب برای معامله

برای کسب سود از بازگشت بازار باید زمان‌بندی مناسبی داشته باشید و به طور کلی باید زمانی اقدام به خرید یک دارایی کنید که از بازگشت و صعودی شدن روند مطمئن هستید و زمانی برای فروش اقدام کنید که مطابق با تحلیل‌های صورت‌گرفته از ریزش بازار مطمئن هستید.

چرخه بازار در الگوی وایکوف

الگوی وایکوف، روانشناسی بازار را مطرح می‌کند که در بازارها و بازه‌های زمانی مختلف می‌توانند عملکرد قیمت را نشان دهند. چرخه بازار در الگوی Wyckoff به این صورت است:

1. فاز انباشتگی

این فاز زمانی رخ می‌دهد که سرمایه‌گذاران بزرگ به خرید مشغول هستند بدون اینکه اجازه بدهند که قیمت حرکت محسوس و بزرگی داشته باشد. ممکن است نوسان خاصی مشاهده نشود اما در صورتی که حجم خریدها ارزیابی شوند و قیمت دارایی‌ در نظر گرفته شود میتوان این فاز را به خوبی درک کرد. معمولا سرمایه‌گذاران خرد متوجه فاز انباشتگی نمی‌شوند.

2. فاز صعودی

فاز صعودی بعد از فاز انباشتگی رخ داده و در این فاز، قیمت روند افزایشی خواهد داشت. در این مرحله است که سرمایه‌گذاران کوچک و خرد متوجه افزایش قیمت شده و سفارش خرید ثبت می‌کنند. این مسئله باعث می‌شود تا قیمت‌ها بیشتر افزایش پیدا کنند.

3. فاز توزیع

در فاز توزیع، پول هوشمند یا همان مرد مرکب اقدام به توزیع دارایی خود می‌کند و موقعیت‌های معاملاتی خود را به افرادی می‌فروشد که دیر وارد بازار می‌شوند. معمولا فاز توزیع با یک حرکت نوسانی مشخص شده و تمام تقاضا را جذب می‌کند.

4. فاز نزولی

فاز نزولی بعد از فاز توزیع رخ داده و بازار حالت نزولی پیدا می‌کند و به دلیل افزایش عرضه نسبت به میزان تقاضا، روند نزولی بازار آغاز می‌شود. پس از اتمام روند نزولی بازار، یک مرحلۀ جدید انباشت آغاز خواهد شد.

سخن پایانی

برای کسب سود در بازارهای مالی بهتر است که خود را با پول هوشمند همگام سازید. برای ردیابی پول هوشمند در بازار بهتر است بر الگوی وایکوف تسلط پیدا کنید. این الگو یکی از الگوهای قدیمی بازار به شمار می‌آید که بین معامله‌گران بسیار طرفدار دارد. تمرکز اصلی در الگوی Wyckoff بر ردیابی و شناسایی پول هوشمند است که وایکوف به آن مرد مرکب می‌گوید. عرضه و تقاضا در این الگو از مباحث بسیار مهم محسوب می‌شوند. این الگو در درک و پیش‌بینی حرکات قیمت و روند احتمالی آن در آینده بسیار کارآمد است و در تمام بازارهای مالی نیز میتوان از آن استفاده کرد.

سوالات متداول

الگوی وایکوف چیست؟

الگوی وایکوف به رویکردی در تحلیل تکنیکال گفته می‌شود که به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا بهتر دربارۀ زمان خریداری یک دارایی تصمیم بگیرند.

تمرکز اصلی الگوی وایکوف بر چیست؟

تمرکز اصلی الگوی Wyckoff بر ردیابی پول هوشمند است.

مزایا و معایب الگوی وایکوف چیست؟

این الگو دارای قوانین مشخصی است و یک روش تحلیلی قابل اعتماد است اما استفاده از آن در عمل آسان نیست و فازهای تجمع و توزیع آن به اندازه کافی شفاف نیستند.