معرفی الگوی کف و سقف سه‌قلو در تحلیل تکنیکال + آموزش استفاده، نحوه شناسایی و معامله

الگوی کف و سقف سه‌قلو در تحلیل تکنیکال جزء الگوهای بازگشتی به شمار می‌آیند که با ظهور خود خبر از بازگشت روند قیمت می‌دهند. این الگوها خیلی به ندرت ظاهر می‌شوند و بیشتر ویژگی‌ها و علائم آنها مشابه با الگوی کف و سقف دوقلو است.

تمام الگوهای برگشتی این ویژگی را دارند که روند قیمت بعد از طی کردن مدت زمان خاصی، متوقف یا خنثی شده و جهتی مخالف با روند قبلی را در پیش خواهد گرفت. الگوهای کف و سقف سه‌قلو نیز از این قاعده مستثنی نیستند و ظهور آنها در حکم سیگنال مهمی برای معامله‌گران است. در این مقاله جزئیات بیشتری را از این الگو مطرح خواهیم کرد و نحوۀ تشخیص و معامله با آن را به شما خواهیم آموخت.

الگوی کف سه‌قلو چیست؟

الگوی کف سه‌قلو به الگویی گفته می‌شود که در پایان یک روند نزولی شکل گرفته و پس از ظهور آن، روند نمودار معکوس می‌شود. ظاهر این الگو از سه کف و دو سقف متوالی و تقریبا برابر با یکدیگر تشکیل شده و نشان‌دهندۀ تصمیم خریداران برای خرید بیشتر سهام و تصمیم فروشندگان برای فروش کمتر و نگهداری از سهمشان است.

معامله‌گران با مشاهدۀ این الگو انتظار دارند که پس از ظهور سومین کف یا دره، خط گردن که سطح مقاومت ایجاد شده توسط دو درۀ قبلی است شکسته شده و حجم معاملات افزایش یابد و روند قیمت از حالت نزولی پیش از تشکیل دره‌ها به حالت صعودی تبدیل شود. در صورت شکست سطح مقاومت میتوان با اطمینان خاطر، الگوی کف سه‌قلو را تایید کرد.

انتظار ما در این الگو این است که شاهد کاهش کلی حجم معاملات باشیم، اما امکان دارد که در نزدیکی کف‌های شکل‌گرفته، حجم معاملات کمی افزایش پیدا کند. اگر در زمان شکست خط گردن (سطح مقاومت) حجم معاملات به شدت افزایش یابد نشانۀ اعتبار این شکست است و بهتر میتوان به الگوی کف سه‌قلو اطمینان کرد.

نحوۀ شناسایی الگوی کف سه‌قلو

این الگو که به نام‌های مختلفی مانند سه کف، دره سه قلو، الگوی سه دره یا Triple Bottom نیز شناخته می‌شود، با سه کف محلی قابل شناسایی است که هر سه مرتبه قیمت توانسته از یک ناحیۀ مشخص حمایت شده و افزایش پیدا کند. چنانچه قیمت حمایت نشود و در کف یکی از دره‌ها شکسته شده و به سمت پایین حرکت کند، کف سه‌قلو تشکیل نخواهد شد. در صورت تشخیص این الگو می‌توانید وارد موقعیت معاملاتی خرید شده و دارایی موردنظر خود را خریداری کنید.

این الگو در مقایسه با کف دوقلو به ندرت بر روی نمودارهای قیمتی ظاهر می‌شود و احتمال شکل‌گیری آن کمتر است. اما به خاطر داشته باشید که کف سه‌قلو می‌تواند در تمام بازه‌های زمانی (تایم فریم) تشکیل شده و محدود به بازۀ زمانی خاصی نیست.

تفاوت این الگو با کف دوقلو در تعداد دره‌های تشکیل‌شده است، ولی هر دوی این الگوها را جزء الگوهای بازگشتی به شمار می‌آورند. در این الگوها خریداران توان شکست سطح حمایت را ندارند و قیمت پس از چند بار نوسان بین سطح حمایت و مقاومت موفق می‌شود تا سطح مقاومت را شکسته و به سمت بالا حرکت کند. به این نکته توجه کنید که همیشه خط گردن که نقش سطح مقاومت را بازی می‌کند، حالت افقی ندارد. این موضوع در شکل زیر نشان داده شده است.

آموزش معامله با الگوی کف سه قلو

برای اینکه بتوانید با این الگو معامله کنید باید منتظر بمانید تا بالاترین قیمت در زمان تشکیل الگو ثبت شود. با عبور قیمت از بالاترین قیمت ثبت‌شده در زمان تشکیل الگو می‌توانید تاییدیۀ ورود به معامله را از الگوی کف سه‌قلو دریافت کنید. برای اینکه بتوانید بالاترین قیمت را شناسایی کنید، کافی است که در کف‌های اول و سوم یک خط عمودی رسم کنید و سپس در میان آنها قیمتی را پیدا کنید که بالاتر از بقیه باشد و آن قیمت را با یک خط عمودی مشخص کنید. به شکل زیر که بالاترین قیمت را در این الگو رسم کرده دقت کنید.

وقتی که بالاترین قیمت را شناسایی کردید، باید منتظر بمانید تا آن قیمت شکسته شود و سپس وارد معامله شوید. حد ضرر خود را در معامله با کف سه‌قلو، در پایین سه درۀ ایجادشده در نظر بگیرید تا در صورت شکست سطح حمایت و حرکت به سمت پایین دچار ضرر نشوید. اگر قیمت بتواند سطح حمایت را بشکند، میتوان گفت که این الگو با شکست مواجه شده و معامله‌گران باید منتظر بمانند تا فرصت معاملاتی دیگری رخ دهد.

برای پیدا کردن حد سود یا هدف قیمتی و یا نقطۀ خروج از معامله، میتوان از میزان فاصلۀ بین سه کف شکل‌گرفته و بالاترین قیمتی که در زمان شکل‌گیری الگوی کف سه‌قلو ثبت شده است استفاده کرد. فاصلۀ این سطح را اندازه بگیرید و آن را به نقطۀ ورود خود اضافه کنید تا بتوانید هدف قیمتی یا حد سود معاملۀ خرید خود را پیدا کنید. در این نقطه شما می‌توانید از معامله خارج شوید.

الگوی سقف سه قلو چیست؟

الگوی سقف سه‌قلو در پایان یک روند صعودی شکل می‌گیرد و خبر از معکوس شدن روند و آغاز روند نزولی می‌دهد. این الگو نقطۀ مقابل کف سه‌قلو است و از سه سقف تشکیل شده و دو دره یا کف تقریبا برابر در بین آنها دارد. سه سقف و دو کف باید به صورت متوالی شکل گرفته باشند که بتوان ظهور این الگو را تایید کرد.

در این الگو تلاش خریداران برای شکست سطح مقاومت بی‌نتیجه مانده و اعتبار و قدرت این سطح به دلیل برخورد سه قله بسیار زیاد است. پس از اینکه سه سقف تقریبا برابر با یکدیگر شکل گرفتند، خط گردن که به عنوان سطح حمایت در نظر گرفته می‌شود و در دو نقطۀ درۀ قبلی از سقوط قیمت جلوگیری کرده است، می‌شکند و شما شاهد تشکیل کامل الگوی سقف سه‌قلو خواهید بود. تا زمانی که خط گردن یا سطح حمایت رو به پایین شکسته نشود نمیتوان به شکل‌گیری سقف سه‌قلو اطمینان داشت و با توجه به آن معامله کرد.

انتظار معامله‌گران این است که پس از شکسته شدن سطح حمایت، قیمت روند نزولی پیدا کند. معمولا در مدت زمان شکل‌گیری سقف اول تا سقف سوم با کاهش حجم معاملات همراه هستیم اما وقتی قیمت پس از تشکیل سقف سوم به خط گردن نزدیک می‌شود باید حجم معاملات افزایش پیدا کند تا شاهد شکل‌گیری الگوی معتبری باشیم.

لازم است به این نکته توجه کنید که چاقی و لاغری قله‌ها اهمیت خاصی ندارد و لازم نیست که هر سه قله در یک قیمت ایجاد شده باشند. اگر اختلاف بین قله‌ها زیاد نباشد، در تشکیل این الگو خللی ایجاد نمی‌شود. خطی که قله‌های قیمتی را به یکدیگر متصل می‌کند، خط مقاومت می‌نامند و به خطی که کف‌های قیمتی هم‌سطح را به یکدیگر متصل می‌کند، خط حمایت گفته می‌شود.

نحوۀ شناسایی الگوی سقف سه قلو

در این الگو سه سقف محلی تشکیل می‌شود که قیمت دارایی موردنظر، توان عبور از آنها را نداشته و روند کاهشی را در پیش می‌گیرد. به الگوی سقف سه‌قلو نام‌های دیگری مانند الگوی سه سقف یا الگوی سه قله و یا الگوی قله سه‌قلو نیز داده می‌شود و در منابع انگلیسی به این الگو Triple Top گفته می‌شود.

شناسایی این الگو با سه سقف و دو کف به آسانی صورت می‌گیرد. قیمت دارایی بعد از یک روند صعودی، اصلاح قیمت انجام داده و اندکی به سمت پایین حرکت می‌کند. پس از آن، قیمت افزایش یافته ولی نمی‌تواند سطح مقاومت را بشکند و مجددا به سمت پایین حرکت می‌کند ولی از سطح حمایت نیز عبور نمی‌کند. قیمت چندین بار بین سطح حمایت و مقاومت نوسان کرده و سه سقف و دو دره تشکیل می‌دهد. قیمت هر سه باری که به سطح مقاومت می‌رسد توان شکستن آن سطح را نداشته و مجبور به اصلاح می‌شود و در نهایت پس از تشکیل سقف سوم، قیمت با حرکت به سمت پایین موفق به شکستن سطح حمایت شده و روند نزولی آن آغاز می‌شود.

کاهش حجم معاملات در زمان روند شکل‌گیری سه سقف و دو کف و افزایش حجم معاملات در زمان شکست سطح حمایت، یکی از نشانه‌های مهم شکل‌گیری این الگو و حاکی از اعتبار بالای آن است. پس از شکست سطح حمایت می‌توانید وارد معامله فروش شوید. این الگو را میتوان به عنوان نسخۀ کامل‌تر الگوی سقف دوقلو در نظر گرفت اما تفاوت مهم بین این دو الگو در تعداد دفعات کمتر شکل‌گیری الگوی سقف سه‌قلو است. این الگو می‌تواند در هر بازۀ زمانی تشکیل شده و حتی در بازه‌های زمانی کوتاه و کمتر از یک ساعت نیز ممکن است شاهد شکل‌گیری آن باشید.

آموزش معامله با الگوی سقف سه قلو

برای انجام معامله با الگوی سقف سه قلو باید منتظر بمانید تا پایین‌ترین قیمت در زمان تشکیل این الگو ثبت شود. برای تعیین حد ضرر میتوان پایین سه کف به ثبت رسیده را در نظر گرفت.

معامله با این الگو شبیه به معامله با الگوی کف سه‌قلو است، با این تفاوت که در کف سه‌قلو باید منتظر بالاترین قیمت ثبت شده باشید تا وارد موقعیت معاملاتی خرید شوید اما در سقف سه‌قلو باید منتظر پایین‌ترین قیمت ثبت شده در زمان شکل‌گیری الگو باشید تا وارد موقعیت معاملاتی فروش شوید. در بازار دوطرفه میتوان از این الگو کسب سود کرد.

در مجموع میتوان دو روش را برای انجام معامله با الگوی کف و سقف سه‌قلو عنوان کرد. در روش اول، معامله‌گر می‌تواند بلافاصله پس از شکست خط گردن وارد معامله شود. در روش دوم معامله‌گر می‌تواند منتظر بازگشت و اصلاح موقت قیمت به سمت خط گردن باشد. ریسک معاملاتی در روش دوم کمتر است اما ممکن است به دلیل ایجاد صف خرید و فروش، امکان معامله ایجاد نشود.

خط گردن که در الگوی سقف سه‌قلو نقش حمایتی دارد، پس از شکست، به سطح مقاومت تبدیل می‌شود. این روند در الگوی کف سه‌قلو وارونه است و خط گردن از سطح مقاومتی در قبل از شکست به سطح حمایتی در بعد از شکست تبدیل می‌شود.

سخن پایانی

الگوی کف و سقف سه‌قلو جزء الگوهای بازگشتی بوده که در پایان روند کنونی تشکیل شده و نشانۀ معکوس شدن روند نمودار قیمتی هستند. الگوی کف سه‌قلو در پایان یک روند نزولی تشکیل شده و پس از آن قیمت باید روند صعودی پیدا کند اما الگوی سقف سه‌قلو در پایان روند صعودی شکل گرفته و پس از آن کاهش قیمت رخ خواهد داد.

این دو الگو را میتوان به عنوان نسخه‌های تکامل‌یافتۀ الگوهای کف و سقف دوقلو در نظر گرفت ولی الگوی کف و سقف سه‌قلو به ندرت اتفاق می‌افتد. این الگوها بر روی نمودار دارایی‌های مختلف و در بازه‌های زمانی مختلف قابل شکل‌گیری هستند ولی مانند تمام الگوهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال، برای ورود به معامله با آنها باید از تاییدیه‌های مختلف استفاده کرد.

سوالات متداول

الگوی کف و سقف سه‌قلو چیست؟

الگوی کف و سقف سه‌قلو از جمله الگوهای بازگشتی در تحلیل تکنیکال هستند که در پایان روند کنونی تشکیل شده و خبر از معکوس شدن روند قیمت می‌دهند.

برای معامله با الگوی کف و سقف سه‌قلو از چند روش میتوان استفاده کرد؟

برای معامله با این الگوها میتوان از دو روش استفاده کرد. در روش اول، میتوان بلافاصله بعد از شکست خط گردن وارد معامله شد. در روش دوم میتوان صبر کرد تا قیمت به سمت خط گردن اصلاح قیمت موقتی انجام داده و اصطلاحا پولبک بزند.

تفاوت الگوی کف و سقف سه‌قلو با الگوی کف و سقف دوقلو در چیست؟

الگوی کف و سقف سه‌قلو حالت تکامل‌یافتۀ الگوی کف و سقف دوقلو است ولی در تعداد دفعات کمتری نسبت به آن تشکیل می‌شود.