بررسی الگوی جهش گربه مرده در تحلیل تکنیکال + کاربرد و نحوه تشخیص

برای موفقیت در بازارهای مالی، تسلط بر ابزارهای تحلیل تکنیکال و تشخیص الگوهای قیمت بسیار اهمیت دارد. یک معامله‌گر حرفه‌ای باید بتواند روند کلی سهم یا بازار را تشخیص دهد و با تحلیل درست نمودارها اقدام به خرید یا فروش کند.

الگوی جهش گربه مرده یا الگوی Dead Cat Bounce یکی از این الگوهای قیمتی است که چنانچه در بستر تحلیل تکنیکال توسط معامله‌گران استفاده شود، می‌تواند منجر به معاملات بهتر و پرسودتری شود. این مقاله را تا انتها بخوانید تا بیشتر با روش تشخیص الگوی جهش گربه مرده و تعیین حد سود و ضرر در آن و همچنین تفاوت‌های اصلی این الگو با سایر الگوها آشنا شوید.

الگوی جهش گربه مرده چیست؟

الگوی جهش گربه مرده یکی از الگوهای قیمتی است که یک الگوی ادامه‌دهنده به شمار می‌آید. الگوهای ادامه‌دهنده در تحلیل تکنیکال به الگوهایی گفته می‌شود که نشانۀ توقف روند قیمت پیشین قبل از ادامه پیدا کردن در همان جهت هستند.

الگوی Dead Cat Bounce معمولا پس از نزول یک شاخص یا سهم برای مدت طولانی ظاهر می‌شود. زمانی که این الگو مشاهده شود، نشانۀ پایان نزول آن شاخص برای مدت زمانی کوتاه و تغییر روند نزولی است. با ظهور این الگو میتوان نتیجه‌گیری کرد که روند صعودی کوتاه‌مدتی را در شاخص یا نماد مربوطه شاهد خواهیم بود. این حرکت به جهش گربه مرده مشهور است. در این الگو پس از رشدی کوتاه‌مدت، شاهد ادامۀ روند نزولی خواهیم بود. در واقع میتوان از مشاهدۀ این الگو، این اخطار را دریافت کرد که حرکت بازار پایدار نیست.

 

روش تشخیص الگوی جهش گربه مرده (Dead Cat Bounce)

در مرحلۀ ابتدایی این الگو با یک موج صعودی بسیار پرقدرت مواجه هستید. زمانی که فشار خرید کاهش یافته و معاملات به صورت منطقی‌تری انجام شوند، روند سهم یا شاخص، نزولی شده و معمولا این مدت زمان بین 1 تا 3 ماه است. پس از بازۀ زمانی 1 تا 3 ماهه، ریز موج‌های صعودی را در انتهای این روند نزولی شاهد خواهید بود که واکنش‌هایی نسبت به نزول پرقدرت قبلی هستند. پس از رشد کوتاه‌مدت، دوباره شاهد ادامۀ روند نزولی سهم خواهید بود.

 

حواستان باشد چنانچه اتمام روند نزولی اصلی جهش گربه را درست تشخیص ندهید و به اشتباه وارد سهم شوید ممکن است ضرر زیادی را متحمل شوید. برخی از افراد پس از مشاهدۀ یک روند نزولی جدی و ظاهر شدن اولین

شمع‌های مثبت (Candle) وارد موقعیت خرید می‌شوند در حالیکه این شمع‌های مثبت نشانۀ اصلاح جدی در سهم نیستند و این مرحلۀ استراحت گذراست و دوباره نمودارهای قیمتی به روند نزولی خود بازخواهند گشت.

در واقع میتوان نحوۀ تشخیص این الگو را به سه قسمت زیر تقسیم‌بندی کرد:

 

1. شکاف پایین

برای ایجاد این الگو باید شکاف پایین (Gap Down) شکل بگیرد که درصد آن قابل توجه بوده و پایین‌تر از کف قیمت کندل پیشین باز می‌شود. برای دارایی‌هایی که پرنوسان نیستند، اختلاف قیمت در شکاف بین 3 تا 5 درصد منطقی است.

مدت زمان نزول قیمت نیز به تشخیص این الگو کمک می‌کند. نزول قیمت کمتر از 5 دقیقه نشانۀ این الگو نیست. قیمت دارایی نیز در نزول خود باید ریزش مداوم داشته باشد وگرنه الگوی جهش گربه مرده نخواهد بود.

2. جهش گربه مرده

بعد از تداوم در سقوط قیمت، جهش گربه مرده شکل می‌گیرد. ممکن است در این جهش، قیمت تا نزدیکی شکاف اولیه قیمت ابتدایی نیز افزایش یابد. البته حواستان باشد که در طی این جهش، قیمت نباید از قیمت اولیه بالاتر رود.

3. تداوم دوبارۀ نزول قیمت

بعد از جهش گربه مرده، قیمت دارایی دوباره سقوط خواهد کرد و بهتر است معامله‌گران در اینجا از معامله خارج شوند. با سقوط دوباره قیمت شاخص، میتوان گفت که الگوی جهش گربه مرده تکمیل شده است.

یک مثال از این الگو در نمودار زیر مشخص شده است.

 

یک مثال از الگوی جهش گربه مرده

یک مثال معروف دربارۀ الگوی جهش گربه مرده در نماد حکشتی اتفاق افتاده است. قیمت این سهام کشتی‌رانی پس از 300% رشد در مدت زمان 2 ماه از 3000 تومان به 9000 تومان رسید. سپس فشار خرید کاهش یافت و سهم با نزولی بی‌سابقه به قیمت اصلی خود بازگشت. قیمت این نماد مطابق با الگوی جهش گربه مرده پس از برخورد با کف قیمتی، با اندکی روند صعودی در کوتاه‌مدت مواجه شد ولی مطابق با همین الگو، نماد حکشتی با فشار فروش مواجه شده و روند صعودی آن به روند نزولی تبدیل شد.

یک مثال تاریخی دیگر، قیمت سهام Cisco Systems است که در مارس 2000 به 82 دلار به ازای هر سهم رسید و در مارس 2001 به 15.8 دلار سقوط کرد. سیسکو در سال‌های بعد شاهد جهش‌های گربه مردۀ زیادی بود. قیمت سهام تا نوامبر 2001 به 20.44 دلار افزایش یافت و تا سپتامبر 2002 به 10.48 دلار رسید. مجددا قیمت سهام تا ژوئن 2016 به 28.47 رسید که از قیمتی که در سال 2000 معامله شده بود بسیار کمتر بود.

یک مثال جدیدتر از الگوی Dead Cat Bounce، روند قیمت در بازار پس از شروع همه‌گیری جهانی کووید-19 در بهار 2020 است. بین هفته 21 فوریه و 28 فوریه 2020، بازارهای ایالات متحده حدود 12 درصد سقوط کردند. هفته بعد، بازار 2% افزایش یافت و به برخی افراد این تصور را داد که نزول قیمت به پایان رسیده است. اما این یک جهش کلاسیک گربه مرده بود، زیرا بازار به دنبال آن در طی دو هفته بعدی، 25 درصد کاهش یافت. بعدها در تابستان 2020، بازارها کمی بهبود پیدا کردند.

مجموعه‌ای از الگوهای گربه مرده را در شکل زیر مشاهده کنید.

 

تعیین حد سود و حد ضرر در الگوی Dead Cat Bounce

الگوی جهش گربه مرده در نهایت به آن جایی که جهش را آغاز کرده است باز خواهد گشت. البته معمولا راهبردها درست عمل نمی‌کنند و تعیین حد سود و ضرر تا حدی در این الگو دشوار و پیچیده است و چهارچوب خاصی ندارد. اما اگر قیمت مطابق با روال معمول حرکت کند، باید پس از آنکه به نزدیکی قیمت گشایش رسید، دوباره روند نزولی پیدا کند و به همان کفی که قبل از جهش در آنجا بود بازگردد. پس هدف قیمتی اولیه باید دقیقا در بالای کف قیمتی قبلی باشد. اگر حالت ایده‌آل رخ دهد باید معامله‌گر در همین قسمت از بخشی از موقعیت (پوزیشن) خود خارج شود.

اگر قیمت مجدد افزایش یافت، معامله‌گر باید از مابقی پوزیشن نیز خارج شود ولی اگر قیمت از کف رو به پایین حرکت کرد و حمایت شکسته شد، بهتر است در پوزیشن بماند و منتظر باشد تا با اولین نشانه‌های جهش از آن خارج شود.

بهتر است معامله‌گران در چنین شرایطی از سفارش حد ضرر متحرک یا شناور (Trailing Stop) استفاده کنند. حد ضرر متحرک یک ابزار برای مدیریت ریسک پیشرفته است که از قیمت لحظه‌ای دارایی در بازار با فاصله‌ای مشخص تعیین شده و از ضررهای بالا در بازار جلوگیری می‌کند.

در موضع شورت یا فروش استقراضی، سفارش حد ضرر باید در بیشترین قیمتی که قبل از موضع شورت رخ داده، ثبت شود.

تفاوت اصلی الگوی جهش گربه مرده (Dead Cat Bounce) با سایر الگوها

در بیشتر الگوهای ادامه‌دهنده میتوان حد سود و حد ضرر و کف تکنیکال را به آسانی تعیین کرد اما این کار در الگوی جهش گربه مرده کار آسانی نیست و این مهمترین تفاوت این الگو با سایر الگوهاست.

معمولا تشخیص نهایی این الگو به کمک ابزارهای تحلیل امکان‌پذیر است و تشخیص صحیح این الگو بعد از اتمام شکل‌گیری کامل آن ممکن است. معامله‌گران حرفه‌ای می‌توانند از ابزارهای مختلفی مانند اندیکاتور RSI و مکدی و … استفاده کنند و با زیر نظر گرفتن روند قیمتی، نقطه بازگشت را شناسایی کنند.

نکات تکمیلی در رابطه با الگوی جهش گربه مرده

الگوی جهش گربه مرده یا الگوی Dead Cat Bounce را فقط با نگاه کردن به گذشته میتوان شناسایی کرد. این الگو با تحلیل تکنیکال قابل تشخیص است. در غیر این صورت نمیتوان به آسانی تشخیص داد که بازگشت قیمتی، کوتاه‌مدت است یا با تغییر پایدارتری در روند قیمت مواجه هستیم. معامله‌گران حرفه‌ای با تحلیل تکنیکال و زیر نظر گرفتن روند بازار می‌توانند از بازگشت کوتاه‌مدت قیمت سود ببرند.

برای تشخیص الگوی جهش گربه مرده باید نمودارهای قیمتی و حجم معاملات را زیر نظر داشته باشید و شمع‌های نمودار و نمودارهای خطی را نیز بررسی کنید. حجم معاملات در تشخیص این الگو بسیار مهم است. افزایش ناگهانی قیمت با افزایش حجم معاملات همراه است و اگر افزایش قیمت با کاهش حجم معاملات همراه باشد نشانۀ این است که نزول ادامه می‌یابد. در افزایش ناگهانی باید حجم معاملات قوی را زیر نظر داشته باشید که اعتبار این الگو را تایید کنند. در واقع نمودارهای قیمتی و حجم معاملات باید با هم همخوانی داشته باشند.

عوامل بنیادی مانند اقتصاد و شرایط بازار، اخبار، هیجانات و انتظارات سابق معامله‌گران و برخی عوامل دیگر می‌تواند بر الگوی Dead Cat Bounce تاثیر بگذارد.

سخن پایانی

الگوی جهش گربه مرده یا الگوی Dead Cat Bounce یکی از الگوهای ادامه‌دهنده در بازارهای مالی است که نشان‌دهندۀ تغییرات کوتاه‌مدت در قیمت یک دارایی است. این الگو یک نشانگر است که تغییر موقت روند نزولی یک دارایی را تایید می‌کند و می‌تواند فرصت‌های کوتاه‌مدت تجاری در اختیار سرمایه‌گذاران قرار دهد. مدیریت ریسک، زمان‌بندی معاملات، تحلیل بنیادی و تکنیکال می‌تواند در استفاده از این الگو برای سرمایه‌گذاران مفید باشد.

سوالات متداول

الگوی جهش گربه مرده چیست؟

الگوی جهش گربه مرده که به الگوی Dead Cat Bounce نیز شهرت دارد، به بهبود مختصر قیمت یک سهام یا شاخص رو به افول در بازار مالی گفته می‌شود.

چگونه الگوی جهش گربه مرده را تشخیص دهیم؟

در مرحلۀ ابتدایی این الگو با یک موج صعودی پرقدرت مواجهید. زمانی که فشار خرید کاهش بیابد، روند شاخص، نزولی شده و پس از یک بازۀ زمانی، ریز موج‌های صعودی را در انتهای این روند نزولی شاهد خواهید بود. روند صعودی شاخص کوتاه‌مدت است و دوباره ادامۀ روند نزولی سهم رخ خواهد داد.

چگونه در الگوی جهش گربه مرده، حد سود و ضرر را تعیین کنیم؟

الگوی جهش گربه مرده در نهایت به جایی که جهش را آغاز کرده است باز خواهد گشت، اما تعیین حد سود و ضرر در این الگو دشوار و پیچیده است و چهارچوب خاصی ندارد. بهتر است معامله‌گران در این الگو از سفارش حد ضرر متحرک یا شناور استفاده کنند.