ییلد فارمینگ چیست و چگونه کار می‌کند؟ ویژگی های Yield Farming

ییلد فارمینگ به بازار ارزهای دیجیتال کمک کرده است تا میلیون‌ها دلار به اکو سیستم امور مالی غیر متمرکز یا همان DeFi تزریق شود. به لطف این مکانیسم تشویقی، هر فردی این امکان را دارد تا رمز ارز خود را در یک پروتکل دیفای قفل کند تا از جوایز توکنی ثابتی برخوردار شود.

این نه تنها به سرمایه گذاران بازار کریپتو یک فرصت درآمد غیر فعال و منحصر به فرد را می‌دهد، بلکه نقدینگی قابل توجهی را برای پلتفرم‌ های امور مالی غیر متمرکز فراهم می‌کند. اگرچه ییلد فارمینگ به نیرویی قدرتمند در دیفای تبدیل شده، اما خطرات و ریسک‌های خود را نیز داراست.

هر شخصی که علاقمند به حضور و استفاده از این سیستم را دارد، بایستی دانش کافی را داشته باشد و بداند که با چه چیزی روبروست. در این مقاله ضمن صحبت در خصوص مفهوم ییلد فارمینگ و مزایا و معایب آن ، به نحوه عملکرد و خطرات آن نیز خواهیم پرداخت تا بتوانید دید کامل و جامعی نسبت به این موضوع داشته باشید.

بیشتر بدانید : برای آشنایی بیشتر با سرمایه گذاری در ارز ها و پروژه های دیفای ، میتوانید مقاله مربوط به دیفای (DeFi) چیست ، را مطالعه کنید .

ییلد فارمینگ چیست؟

ییلد فارمینگ (Yield Farming) یک روش سرمایه‌ گذاری است که در ازای قفل کردن دارایی دیجیتالی خود در یک dApp یا همان اپلیکیشن غیر متمرکز، به شما پاداشی در قالب توکن داده خواهد شد. به افرادی که این کار را انجام می‌دهند ییلد فارمر گفته می‌شود. این‌ها توکن‌ های خود را در برنامه‌ های دیفای برای ترید، وام دهی (lending) یا استقراض (borrowing) قرار می‌دهند.

از آنجایی که این افراد موجب افزایش نقدینگی در dApp می‌شوند، به آن‌ها تامین کننده نقدینگی گفته می‌شود. رمز ارزی که افراد در پروتکل‌ های حوزه دیفای سپرده‌ گذاری می‌کنند، در قرارداد های هوشمند (Smart Contracts) مستقل قفل می‌شوند. تا زمانی که ییلد فارمر دارایی خود را از پلتفرم برداشت نکند.

از پاداش بهره‌مند خواهد بود. این پاداش می‌تواند از طریق کارمزدهای شبکه، بهره وام یا پاداش‌های توکن بومی تامین شود. هر اپلیکیشن غیرمتمرکز قوانین مشخص و متفاوتی دارد و یک کاربر اگر تصمیم به برداشت دارایی خود دارد، ممکن است مجبور باشد مدتی منتظر بماند.

کامپوند (Compound)  با نماد اختصاری COMP، یک پلتفرم وام دهی است که در سال 2020 از ییلد فارمینگ رونمایی کرد. با این حال این پلتفرم تنها استخراج نقدینگی را به اکوسیستم دیفای معرفی کرد.ییلد فارمینگ (Yield farming) و استخراج نقدینگی (Liquidity mining)‌ به صورت معمول دست در دست یگدیگر جلو می‌روند .

اما مورد دوم به پاداش‌های توکن خاصی از یک پروتکل منحصر به فرد اشاره دارد. علاوه بر دریافت سود و کارمزد منظم، کامپوند توکن اختصاصی خود را نیز با نام COMP به ییلد فارمرهای خود ارائه کرد. البته امروزه پیشنهاد توکن‌های اختصاصی از طریق استخراج نقدینگی در کنار فرصت‌های ییلد فارمینگ در پلتفرم‌های حوزه امور مالی غیرمتمرکز معمول است.

در اکثر پروتکل‌ های دیفای، ییلد فارمینگ یک مشوق عالی برای ایجاد نقدینگی است. میزان موفقیت یک پروژه در دیفای را می‌توان با مقدار کل دارایی‌ های قفل شده (TVL) در آن پلتفرم سنجید. TVL در واقع به همان دارایی‌ های اطلاق می‌شود که سرمایه‌گذاران با هدف دریافت توکن به عنوان پاداش در پروتکل قفل کرده‌اند.

بنابراین هرچه TVL بیشتر باشد، سرمایه بیشتری برای استفاده در آن پروژه در دسترس است. به صورت معمول، اپلیکیشن‌ های غیر متمرکز جدید به منابع مالی خارجی جهت توسعه و افزایش مقیاس عملیات خود احتیاج دارند و به همین خاطر تمایل دارند تا بازدهی بالایی را به مشارکت‌ کنندگان اولیه بپردازند.

این مورد در زمانی که پروژه‌ های جدید از توکن‌ های خود رونمایی کرده و آن‌ها را عرضه می‌کنند، بیشتر می‌شود. زیرا آن‌ها می‌توانند ازین طریق، انتشار و عرضه آن را کنترل کنند. ییلد فارمرها بایستی امیدوار باشند که ارزش‌ توکن‌ هایی که به عنوان پاداش به آن‌ها تعلق می‌گیرد با ورود و جذب کاربران جدید افزایش یابد.

روش کار ییلد فارمینگ

وقتی شخصی تصمیم می‌گیرد که به یک ییلد فارمینگ را در ارز های دیجیتال وارد شود، توکن‌ های خود را در پروتکل مورد نظر خود سپرده می‌گذارد. روش کار ییلد فارمینگ به این صورت است که زمانی که دارایی یک ییلد فارمر در یک قرارداد هوشمند قرار می‌گیرد، برای هرکسی که از dApp مورد نظر استفاده می‌کند، در دسترس خواهد بود.

به عنوان مثال، اگر شخصی رمزارز را به یک استخر نقدینگی در یک صرافی غیر متمرکز (DEX) اضافه کند، معامله‌ گران ارزهای دیجیتال می‌توانند توکن‌ مربوطه را خرید و فروش کنند. همچنین، کاربران Web3 می‌توانند رمز ارزی را که یک ییلد فارمر در سایت وام‌ دهی DeFI مانند Aave می‌گذارذ، قرض بگیرند.

مردم ترجیح می‌دهند رمز ارز خود را به پلتفرم‌ های دیفای بدهند، زیرا انتظار بازدهی دارند. به صورت معمول درصدی از کارمزدهای شبکه یا بهره به کیف پول رمز ارز ییلد فارمرها واریز می‌شود. همچنین، برای سایت‌ های دیفای مرسوم است که قسمتی از توکن‌ های حاکمیتی خود را به عنوان جایزه ارسال کنند.

اکثر سایت‌های DeFI بازده مورد انتظار خود را به صورت سالیانه یا همان APY درنظر می‌گیرند. این درصد سالیانه به سرمایه گذاران اجازه می‌دهد تا از بازده تقریبی سالانه خود برای سپرده گذاری در یک استخر نقدینگی آگاهی داشته باشند. به طور کلی، هرچه APY‌ بالاتر باشد، ریسک بالاتر است، بنابراین افراد باید نسبت به اعداد تبلیغاتی و وسوسه کننده که بسیار بالاست و ریسک ثبات دارند، جانب احتیاط را رعایت کنند.

بسیاری از ییلد فارمرها با هدف دستیابی به APY‌ بالاتر از پروتکلی به پروتکل دیگر می‌روند. بسیاری از پروتکل‌ ها پاداش‌ های خود را با هدف جذب نقدینگی مورد نیاز افزایش می‌دهند و البته این می‌تواند ناپایدار باشد، زیرا پس از توقف مشوق‌ ها، نقدینگی خارج می‌شود و پروتکل‌ ها سقوط می‌کنند. دانستن این نکته حائظ اهمیت است که APY شامل سود مرکب نیز هست اما نرخ درصدی سالیانه یا همان APR شامل سود مرکب نیست.

چگونه در یک Yield farming شرکت کنیم؟

اگر قصد شرکت در یک ییلد فارمینگ را دارید، نخست نیازمند یک کیف پول ارز دیجیتال هستید که با بلاکچین مدنظر شما سازگاری داشته باشد. بیشتر فعالیت  در ییلد فارمینگ ها بر روی اتریوم انجام می‌شود. بنابراین کیف‌ پول‌ های اتریوم مانند MetaMask گزینه‌ مناسبی برای اکثر اپلیکیشن‌ های غیر متمرکز ییلد فارمینگ‌ها محسوب می‌شوند.

پس از راه‌ اندازی کیف پول مناسب و ایمن، بایستی یک پروتکل دیفای را پیدا کرده که به شما امکان اضافه کردن نقدینگی را بدهد. کسانی که از صرافی‌ های غیر متمرکز همچون UniSwap استفاده می‌کنند، می‌توانند یک جفت ارز 50/50 را به یک استخر نقدینگی اضافه کنند. هر زمان که شخصی توکن‌ ها را در استخر شما معامله کند، شما درصدی از کارمزد آن معامله را دریافت خواهید کرد.

برای مثال اگر در آوی (Aave) هستید، می‌توانید رمز ارز خود را وام دهید تا سود بدست آورید. برخی از سایت‌ های دیفای به کاربران خود اجازه می‌دهند تا توکن‌ های خود را جهت افزایش امنیت پروتکل استیک کنند. از آنجایی که اکثر پروژه‌ های دیفای از الگورتیم اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کنند ، معمولا به افرادی نیاز دارند تا ارزهای دیجیتالی بومی را درون زنجیره قفل کند تا بدین طریق امنیت سایت و پروژه تامین شود.

خطرات و ریسک‌ های ییلد فارمینگ چیست؟

با تبلیغات وسوسه کننده APY‌ های بالا، سرمایه گذاران بسیاری ممکن است جذب یک یا چند پروژه شوند. APY‌ های سه رقمی در ییلد فارمینگ‌ ها چیز تازه‌ ای نیستند، اما اغلب مشکلاتی برای کاربران جدید ایجاد می‌کنند. اما پیش از ورود به یک استخر نقدینگی، بهتر است نگاهی به خطرات مربوط به آن بیندازید

• نوسانات قیمتی : به غیر از استیبل کوین‌ ها، ارزش توکن‌ هایی که در استخر های نقدینگی سپرده می‌گذارید، در طول زمان امکان افزایش یا کاهش قیمت را دارا هستند. حتی اگر پروژه‌ای به شما APY هزار درWدی را وعده بدهد، وقتی ارزش توکن آن به صفر برسد، در واقع هیچ فایده‌ای ندارد! پروتکل‌های دیفای اغلب APYهای بالا و عجیبی را ارائه می‌کنند، زیرا خود آن‌ها پاداش‌های در قالب توکن را منتشر می‌کنند. همیشه امیدوار باشید که رمزارزی که قرار است به عنوان پاداش دریافت کنید، حداقل بتواند ارزش کنونی خود را حفظ کند تا APY مورد انتظارتان محقق شود.
• شکست قرارداد های هوشمند: اسمارت کانترکت‌ها تنها به اندازه کد اصلی خود ایمن هستند. ییلد فارمرها بایستی همیشه به قرارداد های هوشمندی که استفاده می‌کنند، اعتماد داشته باشند. به عنوان مثال، قرارداد ها در مقابل خطر تخلیه دارایی‌ ها، به هیچ وجه آسیب‌پذیر نیستند.
• راگ پول و کلاهبرداری : با توجه به نبود مقررات مشخص در حوزه دیفای، بازاریابان کلاهبردار پروژه‌ های جعلی، وعده APY‌های نجومی و وسوسه کننده به افراد می‌دهند و این کار متاسفانه به راحتی صورت می‌گیرد. گاهی اوقات نیز سازندگان dApp، سپرده‌های ییلد فارمرها را برداشته و فرار می‌کنند. بنابراین، سرمایه گذاران بایستی در خصوص کلاهبرداری‌ها، خصوصا در پروژه‌های کوچک و بی‌پشتوانه، با احتیاط عمل کنند.

آیا Yield Farming سود آور و ارزشمند است؟

اگر سرمایه‌ گذاران آشنایی کافی با DeFi را داشته باشند، ییلد فارمینگ می‌تواند یک گزینه سرمایه‌ گذاری ارزشمند باشد. با این حال، تامین نقدینگی برای پروتکل‌ های حوزه دیفای که از بنیادی محکم ، جامعه قدرتمند و شفافیت کافی برخوردار هستند، سودمند می‌باشند. این را سرمایه گذاران باید بدانند که APY‌ ها یا همان سود های سالیانه در پلتفرم‌ های مطرح و مطمئن‌ تر در مقایسه با پروژه‌ های جدید کمتر هستند.

اما احتمال کمتری نیز دارد که کاربران آن‌ ها با ریسک از دست دادن تمامی دارایی خود روبرو شوند و دلیل آن هم این است که پلتفرم‌ های معتبرتر و باسابقه‌ تر توانسته‌اند آزمایش خود را پس دهند. دانستن این نکته نیز حیاتی است که ییلد فارمینگ ذاتا یک روش سرمایه‌گذاری پرخطر است. شما حتی اگر از پلتفرم‌ های معتبری همچون یونی‌سوآپ استفاده کنید، تضمینی در بلند مدت برای کسب سود وجود ندارد.

بهترین پروتکل‌ های ییلد فارمینگ کدامند؟

سایت‌ های مختلفی در حوزه دیفای وجود دارند که ییلد فارمینگ و استخراج نقدینگی را به سرمایه‌گذاران ارائه ‌می‌دهند. در ادامه به بزرگترین‌های این بخش اشاره خواهیم کرد تا بتواند در صورت نیاز آن‌ها را مدنظر داشته باشید:

• Uniswap : این پلتفرم اولین و بزرگترین صرافی غیرمتمرکز است که بر روی بلاکچین اتریوم ساخته شده است. هر شخصی این امکان را دارد تا جفت ارزهای موردنیاز را در استخرهای نقدینگی این صرافی واریز کند تا بتواند نقدینگی مورد نیاز کاربران صرافی را فراهم کند.شما بایستی به نسبت 50/50 جفت ارزی از دو توکن مشخص را در قرارداد های هوشمند یونی‌ سوآپ واریز کنید تا بتوانید از بخشی از کارمزد معاملات بهره‌مند شوید (برای مثال شما جفت ارز LINK/USDT را به مقدار مشخصی می‌توانید در این پلتفرم قرار دهید.

 

• Curve Finance: کرو فایننس یکی دیگر از صرافی‌های غیر متمرکز شبکه اتریوم است. البته این پروتکل ترید استیبل کوین را در اولویت کار خود قرار داده است. اغلت وقتی معامله‌گران ارزهای رمزنگاری شده قصد مبادله استیبل‌کوین‌های مختلف را دارند، از این پلتفرم به عنوان یک محیط امن با حداقل نوسانات استفاده می‌کنند. آن دسته از افرادی که قصد کسب پاداش در استیبل‌کوین‌ها را دارند، تمایل بیشتری به آپشن‌ های ییلد فارمینگ‌ ارائه شده در Curve Finance نشان می‌دهند.

 

• Aave : آوی یک پلتفرم بزرگ وام‌ دهی در حوزه دیفای می‌باشد که بر روی اتریوم کار می‌کند. افرادی که قصد کسب سود در این پلتفرم را دارند، می‌توانند رمز ارز خود را از طریق قرارداد های هوشمند این پلتفرم وام دهند. این پلتفرم همچنین دارای یک پورتال استیکینگ نیز هست که دارندگان توکن آن، شبکه را ایمن کرده و در ازای آن پاداش دریافت خواهند کرد.

 

• PancakeSwap : پنکیک‌ سو آپ یک صرافی غیر متمرکز برجسته است که بر روی زنجیره هوشمند BNB قرار دارد. این صرافی مشابه یونی‌ سوآپ است. بسیاری از سرمایه‌ گذاران کوچک پنکیک‌ سوآپ را به UniSwap و دیگر صرافی‌ های شبکه اتریوم ترجیح می‌دهند زیرا هزینه‌ های تراکنش و کارمزد در زنجیره هوشمند بایننس به مراتب ارزانتر از اتریوم است.

 

بیشتر بدانید : برای آشنایی بیشتر در مورد آموزش Pancakeswap ، میتوانید مقاله صرافی پنکیک سو اپ چیست را در وب سایت مطالعه کنید .

جمع بندی

Yield farming به فعالان و کاربران حوزه ارزهای رمزنگاری شده اجازه می‌دهد تا درآمد غیر فعالی را بدون نیاز به احراز هویت کسب کنند. در کنار این، یادتان باشد که ییلد فارمینگ ریسک‌ های خود را نیز دارا ست. همچنین، سودهای حاصل شده ازین پلتفرم شامل مالیات نیز خواهد شد که البته این مورد در ایران تا زمان نگارش این مقاله مشخص نشده است. با این حال برای استفاده از ییلد فارمینگ‌ ها با احتیاط عمل کرده و دانش کافی را نخست کسب کنید، تا بتوانید یک تجربه موفق و پرسود داشته باشید.

سوالات متداول

1 – ییلد فارمینگ چیست؟

ییلد فارمینگ به شما امکان این را می‌دهد تا با وام‌ دهی دارایی‌ های رمزنگاری شده خود در پلتفرم‌ های دیفای، سود کسب کنید. این شامل قرار دادن دارایی در استخر های نقدینگی مختلف یا استفاده سایر استراتژی‌ ها جهت کسب پاداش است.

2 – از چه رمز ارزهایی می توان برای ییلد فارمینگ استفاده کرد؟

طیف گسترده‌ ای از ارزهای دیجیتال و توکن‌ ها را می‌توان در این روش استفاده کرد. بیت‌کوین ، اتریوم، و استیبل کوین‌ ها مانند USDC یا  DAI از جمله این دارایی‌ ها هستند. همچنین بسیاری از پروتکل‌ های DeFi نیز توکن‌ های بومی خود را به عنوان مشوق برای ییلد فارمر ها ارائه می‌دهند.

3 – میزان بازدهی yield farmingها چقدر است؟

میزان پاداش‌ هایی که می‌توان از ییلد فارمینگ‌ها به دست آورد به عواملی همچون نوع پلتفرم، دارایی مورد نظر و نیز شرایط بازار بستگی دارد و متفاوت است. برخی از آن‌ها می‌توانند بازدهی بیش از 100 درصد را به شما پیشنهاد کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است بازدهی کمتر اما با ثبات‌ تری ارائه دهند.

4 – برترین Yield Farming کنونی چیست؟

متاسفانه نمی‌توان به صورت مشخص یک پلفترم را به عنوان بهترین ییلد فارمینگ معرفی کرد. با این حال می‌توانید نگاهی به پروتکل‌های مشهور و با سابقه‌ای همچون UniSwap، Curve Finance، Aave و PancakeSwap بیندازید و ضمن بررسی کامل، متناسب با شرایط خود وارد عمل شوید.