کیف پول چند امضایی چیست؟ آموزش ساخت Multi Signature Wallet

کیف پول چند امضایی (Multi Signature Wallet) از انواع ولت‌های ارز دیجیتال است که برای انجام هر تراکنش به چندین امضای دیجیتال یا تأییدیه از سوی طرف‌های مختلف معامله نیاز دارد. همین امر باعث می‌شود که امنیت کیف پول افزایش یابد. کیف پول‌های چند امضایی به دلیل امنیت بالاتر خود، کاربردهای زیادی در سطح سازمانی و شرکتی دارند.

در این مقاله پارسیان کریپتو به بررسی کامل کیف پول multisig، کاربرد، مزایا و معایب و همین‌طور نحوه ساخت خواهیم پرداخت. همراه ما باشید:

کیف پول چند امضایی چیست؟

کیف پول چند امضایی نوعی ولت رمزارزی است که برای انجام هر تراکنش به جای تنها یک امضای دیجیتال یا تأییدیه به چندین امضا احتیاج دارد. هرکدام از این تأییدیه‌ها کلیدهای خصوصی مخصوص به خود را دارند. بسته به طرحی که مالکان کیف پول multisig انتخاب کرده‌اند، برای انجام هر تراکنش، باید تعداد تأییدیه‌ها به یک حد نصاب مشخص برای مثال ۲ از ۳ برسد.

سازوکار کیف پول چند امضایی به جز تعداد طرفین قرارداد یکسان است. هرکدام از طرفین مالک کیف پول می‌توانند با کلید خصوصی خود یک تراکنش را شروع کنند. اما تراکنش تا قبل از اینکه به تأیید بقیه طرفین برسد، در حالت معلق (Pending) قرار خواهد داشت.

کیف پول‌های چند امضایی ممکن است فرمول N-of-N بهره ببرد. در این فرمول تمام امضاکنندگان باید قبلا یک تراکنش را تأیید کرده باشند. یک مثال ۲ از ۲ است که در آن هر دو طرف باید تراکنش را تأیید کنند.

از سوی دیگر، در مدل N-of-M تنها زیرمجموعه خاصی از امضاکنندگان باید هر تراکنش را تأیید کنند. مثال واضح در این مورد، ۳ از ۴ است که از هر چهار نفر، برای تأیید تراکنش به تأیید ۳ نفر نیاز است.

بیشتر بخوانید : کیف پول ارز دیجیتال چیست؟

انواع رایج کیف پول چند امضایی

انواع رایج کیف پول چند امضایی به شرح زیر هستند:

۱ از ۲: این نوع کیف پول به‌نسبت از امنیت پایینی برخوردار است. در این کیف پول‌ها هر کدام از طرفین می‌توانند بدون نیاز به مجوز طرف دوم معامله انجام دهند.

۲ از ۳: در این طرح برای تأیید هر کدام از تراکنش‌ها موافقت دو نفر از طرفین احتیاج است.

۳ از ۵: در این طرح از ولت مولتی سیگ برای تأیید هر تراکنش به دست‌کم ۳ امضا یا کلید خصوصی نیاز است. عموما دو کلید خصوصی در دو مکان مختلف هستند و کلید سوم در اختیار شخص ثالثی از یک شرکت امنیتی قرار دارد.

کاربرد کیف پول multisig چیست؟

کیف پول چند امضایی در صورتی که به درستی استفاده شود، امنیت بسیاری بالایی خواهد داشت. سرقت ارزهای دیجیتال از این نوع کیف پول‌ها برای هکرها بسیار سخت است، چرا که برای تراکنش‌ها باید کلیدهای خصوصی مختلفی را به دست بیاورند.

کیف پول های چند امضایی به خصوص برای شرکت‌ها و سازمان‌ها بسیار مناسب هستند. برای مثال یک سازمان خودگردان غیرمتمرکز یا دائو (DAO) می‌تواند دسترسی به کلید کیف پول‌های چندامضایی خود را بین پروژه‌های اکوسیستم‌های مختلف تقسیم کند. به این ترتیب، اعضای مختلف می‌توانند قراردادهای هوشمند جدید یا تراکنش‌ها را تأیید کنند. با این حال، در انتخاب دارندگان کلیدهای خصوصی باید تمام جوانب امنیتی رعایت شود تا احتمال تبانی به حداقل برسد.

برخی از سرمایه‌گذاران غیرسازمانی هم ممکن است بخواهند از کیف پول‌های چند امضایی برای بالا بردن امنیت کیف پول‌ سرد خود استفاده کنند. در این حالت، فرد برای تکمیل هر تراکنش نیاز به دنبال کردن چند مرحله دارد. گاهی اوقات مسئولیت یکی از کلیدها به یک شخص قابل‌اعتماد مانند یک وکیل یا یکی از اعضای خانواده سپرده می‌شود.

بیشتر بخوانید : کیف پول کاغذی چیست ؟

کیف پول چند امضایی چگونه کار می‌کند؟

همان‌طور که خزانه‌ بانک‌ها برای افزایش امنیت با چند کلید باز می‌شود، کیف پول چند امضایی ارز دیجیتال دیجیتال همین‌طور به بیش‌تر از یک کلید برای باز کردن احتیاج دارد. برای همین گاهی به کیف پول‌های چند امضایی خزانه یا ولت (Vault) هم گفته می‌شود.

برای هرکدام از ولت‌های مولتی سیگ می‌توان تعداد حداقل کلیدهای مورد نیاز را انتخاب کرد،‌ (همان‌طور که در سطرهای قبل گفته شد) برای مثال ۲ از ۳ یا ۳ از ۵ و غیره. فرض می‌کنیم که علی، مریم و سعید با همدیگر یک کیف پول چند امضایی ساخته‌اند. هرکدام از آنها یک کلید خصوصی دارند و برای انجام تراکنش‌ها هم نیاز به دو کلید است.

برای انجام یک معامله، ابتدا علی تراکنش را شروع و با کلید خود تأیید می‌کند. او سپس تراکنش را برای مریم می‌فرستد تا او با کلید خودش امضا کند. از اینجا مریم می‌تواند تراکنش را به علی برگرداند تا او معامله را نهایی کند یا اینکه برای سعید بفرستد تا او هم تأیید کند. البته مرحله آخر لزومی ندارد، چرا که برای انجام معامله تنها تأیید دو نفر از سه نفر احتیاج است.

آیا استفاده از کیف پول چند امضایی خطر آفرین است؟

با وجودی که کیف پول چند امضایی امنیت بالایی را برای ارزهای دیجیتال فراهم می‌کند، اما مانند هر نوع کیف پول دیگری بدون خطر نیست. کیف پول‌های چندامضایی از زمان شروع به کار الکتروم (Electrum) پیشرفت چشمگیری داشته‌اند. اما همچنان استفاده از کیف پول‌های مولتی سیگ برای کاربران تازه‌کار به دلیل پیچیدگی‌های کار دشوار است.

هر کیف پول تک امضایی یک عبارت بازیابی (Seed Phrase) دارد که کاربران می‌توانند از آن نسخه بک‌آپ یا پشتیبان تهیه کرده یا بازیابی کنند. اما برای کیف پول‌ چند امضایی امکان تهیه پشتیبان وجود ندارد. بنابراین، اگر اکثر طرفین کیف پول عبارت بازیابی خود را از دست بدهند، به‌طور کل دسترسی به کل ارزهای دیجیتال را هم از دست داده‌اند. هر چند مالکان کیف پول‌های تک‌امضایی هم با گم کردن عبارت بازیابی یا سرقت دستگاه خود دچار سرنوشت مشابهی می‌شوند.

مزایا و معایب کیف پول چند امضایی

کیف پول‌های چند امضایی مزایا و معایب خاص خود را دارند. ابتدا از مزایای کیف پول‌های مولتی سیگ شروع می‌کنیم که نسخه‌های تک‌امضایی فاقد این مزیت‌ها هستند.

افزایش امنیت

کیف پول چند امضایی امنیت زیادی دارد. امنیت بالاتر به خصوص در فضای ارزهای دیجیتال که امکان برگشت تراکنش‌ها وجود ندارد، اهمیت زیادی دارد. با کیف پول multisig کاربران از این آگاه هستند که احتمال دسترسی هکرها به تمام کلیدهای خصوصی بسیار کم است.

برای مثال در صورتی که از یک کیف پول چند امضایی با فرمول ۲ از ۳ استفاده کنید، می‌توانید یک کلید خصوصی را در موبایل، یکی را در لپ‌تاپ و دیگری را بر روی یک تکه کاغذ نگهداری کنید. در صورتی که یکی از کلیدهای خصوصی گم شود یا به سرقت برود، همچنان کسی نمی‌تواند به ارزهای دیجیتال شما دسترسی پیدا کند. بنابراین، کیف پول‌های چندامضایی نگرانی‌های امنیتی کاربران را به حداقل می‌رسانند.

تراکنش‌های تضمینی

کیف پول‌ چند امضایی برای انجام تراکنش‌های تضمینی یا امانی بسیار مناسب هستند. در این معامله‌ها هر کدام از طرفین معامله پس از عمل کردن به تعهدات یا توافقات، تراکنش را تأیید خواهند کرد. برای مثال در یک کیف پول مولتی سیگ با طرح ۲ از ۳، خریدار ابتدا ارز دیجیتال را به کیف پول ارسال می‌کند. او این وعده را خواهد داد که بلافاصله پس از دریافت کالا و جلب رضایت، وجه را به فروشند تحویل دهد.

فروشنده می‌تواند یک کلید خصوصی را در اختیار شخص ثالث معتمد گذاشته باشد. این فرد امضای نهایی را انجام می‌دهد. خریدار و فروشنده می‌توانند به محض برآورده شدن شرایط توافق معامله را تأیید کنند. اما اگر یکی از طرفین به توافقات عمل نکند، شخص ثالث می‌تواند ارز دیجیتال را به خریدار یا فروشنده واگذار کند.

احراز هویت دو مرحله ای (2FA)

کیف پول‌ چند امضایی نوعی احراز هویت دو مرحله‌ای (2FA) به حساب می‌آید؛ چرا که هر کدام از طرفین معامله می‌توانند جلوی هر عامل مخربی که دسترسی غیرمجاز به یکی از کلیدهای خصوصی پیدا کرده را بگیرند و معامله را متوقف کنند. این خصوصیت به خصوص در صورتی که کلیدهای خصوصی در مکان‌های مختلف یا در اختیار افراد مختلف قرار داشته باشد، می‌تواند امنیت بیش‌تری را هم به همراه بیاورد.

همکاری بین طرفین مختلف

کیف پول multisig برای انجام معامله بین سازمان‌ها و شرکت‌هایی که در آن تصمیم‌گیری تجاری منوط به رضایت دو یا چند طرف است می‌تواند بسیار ایده‌آل باشد. کیف پول چند امضایی باعث می‌شود که هیچ‌کدام از مدیران و افراد رده‌بالای سازمان نتوانند از قدرت خود سوءاستفاده کنند. همچنین هرکدام از طرفین حس مسئولیت و حق وتو خواهد داشت. در همین حال، هیچ‌کس نمی‌تواند بدون تأیید معامله‌ای را خواسته یا ناخواسته انجام دهد.

معایب کیف پول چند امضایی

کیف پول ‌های چند امضایی باوجود امنیت بالای خود خیال کاربران را راحت می‌کنند، اما به دلیل ماهیت خاص خود معایبی هم دارند.

سرعت تراکنش

وقتی مالکان کیف پول‌های چند امضایی به دلایل امنیتی، از چندین امضا استفاده می‌کنند، خود به خود سرعت تراکنش‌ها به شدت پایین می‌آید. ممکن است برای تأیید هرکدام از تراکنش‌ها نیاز به چند ساعت و روز باشد. بسته به تعداد امضا‌کنندگان و همین‌طور محل زندگی هرکدام از طرفین ممکن است معاملات نیاز به فرایند طولانی‌تری هم داشته باشد. به همین دلیل، مولتی سیگ‌ها چندان برای مواقع اضطراری و تراکنش‌های عادی مناسب نیستند.

دانش فنی

برای استفاده از کیف پول‌های مولتی سیگ نیاز به دانش و روش‌های امنیتی است. ممکن است برای راه‌اندازی یک کیف پول چند امضایی نیاز به مشاوره با یک شرکت ارائه‌دهنده کیف پول، نصب نرم‌افزار یا خرید تجهیزاتی مانند کیف پول سخت‌افزاری، گاو صندوق یا سپردن تجهیزات به صندوق امانات بانک باشد. همین موارد مانع از روی آوردن سرمایه‌گذاران خُرد و عادی به کیف پول‌های چندامضایی می‌شود.

بازیابی

بازیابی ارزهای دیجیتال در کیف پول چند امضایی نسبت به نسخه‌ تک‌امضایی نیاز به زمان طولانی‌تر و هماهنگی بیش‌تری دارد. در همین حال، در طرح‌های ۳ از ۳ و موارد مشابه، با عدم دسترسی به یکی از طرفین، امکان پشتیبانی گرفتن و بازایابی دارایی‌ها عملا غیرممکن است.

در همین حال، کسانی که طرح‌های ساده‌تری برای کیف پول‌ چندامضایی انتخاب می‌کنند یا اینکه کنترل آن را در اختیار طرف شخص ثالث قرار می‌دهند، عملا دارایی‌های خود را به خطر انداخته‌اند. در این حالت، وقوع نقض امنیتی برای طرف شخص ثالث، می‌تواند عواقب ناگواری در پی داشته باشد.

بهترین کیف پول ‌های چند امضایی

کیف پول‌های چندامضایی مختلفی با قیمت‌ و خصوصیات مختلفی در بازار موجود هستند. هرکدام از این کیف پول‌ها به دلیل عملکرد خوبی که برای مشتریان به ارمغان آورده‌اند از جمله محبوب‌ترین گزینه‌ها به حساب می‌آیند.

آرموری (Armory)

کیف پول آرموری (Armory) از بهترین کیف پول های چند امضایی برای نگهداری بیت کوین است. کیف پول آرموری به دلیل طرح‌های مختلف و همین‌طور حفاظت داخلی در برابر انواع هک‌ گزینه بسیار محبوبی است. یکی از مزایای آرموری حالت آفلاین آن است که در آن کلیدهای خصوصی را می‌توان در یک USB ذخیره کرد. البته برای دسترسی به برخی ویژگی‌ها باید هزینه جداگانه‌ای پرداخت کنید.

الکتروم (Electrum)

کیف پول الکتروم (Electrum) از جمله قدیمی‌ترین کیف پول‌های چندامضایی برای بیت کوین است. کیف پول الکتروم رابط کاربری بسیار ساده و امنیت بالایی دارد. الکتروم تنها از برخی شاخص‌های بلاک‌چین استفاده می‌کند، بنابراین احتیاجی به دانلود فایل‌های بزرگ و حجیم ندارد. امکان ترکیب الکتروم با کیف پول‌های دیگری مانند لجر (Ledger) و ترزور (Trezor) هم وجود دارد. الکتروم استفاده راحتی دارد و تأیید تراکنش‌ها هم در آن به سادگی انجام می‌شود. شاید تنها ایراد کیف پول الکتروم این باشد که فقط از بیت‌کوین پشتیبانی می‌کند.

کیف پول کربن (Carbon)

مزیت کیف پول کربن (Carbon) نسبت به گزینه‌های مشابهی مانند الکتروم این است که از انواع ارزهای دیجیتال از جمله توکن‌های استاندارد ERC-20 پشتیبانی می‌کند. همین کیف پول کربن را برای کسب‌وکارهایی که نیاز به قراردادهای هوشمند زیادی دارند به انتخاب مناسبی تبدیل کرده است. با این حال، کربن یک کیف پول داغ است که همواره به اینترنت دسترسی دارد. همین باعث می‌شود که در برابر تهدیدهای آنلاین کمی آسیب‌پذیر باشد.

کیف پول بیت گو (BitGo)

کیف پول بیت گو (BitGo) از گزینه‌های مناسب برای کیف پول multisig است. بیت گو برخلاف بسیاری از کیف پول‌های مشابه امکان ترکیب با صرافی‌های شخص ثالث را دارند. رابط کاربری بصری و ساده بیت گو باعث شده تا کاربران با آسودگی بیش‌تری با این ولت کار کنند. یکی از مزیت‌های بیت گو بیمه رایگان هک است. با این حال، همچون سایر کیف پول‌های برتر بازار، برای استفاده از ویژگی‌های بهتر در بیت گو نیاز به پرداخت مبالغ بیش‌تری دارید.

آموزش ساخت کیف پول چند امضایی

ساخت کیف پول چند امضایی برای کیف پول‌های مختلف متفاوت است، هرچند ممکن است پروسه‌ی کلی تا حد زیادی یکسان باشد. برای این مقاله به بررسی آموزش ساخت کیف پول چند امضایی الکتروم پرداخته‌ایم. در این آموزش فرض را بر این گذاشتیم که قبلا کیف پول سخت‌افزاری خود را راه‌اندازی کرده‌اید. برای ساخت کیف پول چند امضایی باید مراحل زیر را دنبال کنید:

دانلود و نصب الکتروم

ابتدا کیف پول الکتروم را از اینجا دانلود کنید. پیش از نصب، باید تأیید امضای دیجیتالی خودتان را انجام دهید.

ساخت کیف پول جدید

گزینه Multi-Signature Wallet را انتخاب کنید.

انتخاب طرح

طرح مورد نظر بستگی به نیازها و شرایط خودتان دارد. انتخاب شما هر عددی باشد، انجام هرکدام از تراکنش‌ها منوط به تأیید اکثریت امضاکنندگان است.

افزودن عبارت بازیابی

در اینجا می‌توانید یک امضاکننده اضافه کنید. برای این کار در اینجا یک دستگاه سخت‌افزاری اضافه کرده‌ایم. اما شا می‌توانید یک عبارت بازیابی جدید بسازید و روی کاغذ یادداشت کنید.

انتخاب محل ذخیره کلید سخت‌افزاری

در اینجا باید محل ذخیره کلید سخت‌افزاری خودتان را انتخاب کنید. همان‌طور که می‌بینید در اینجا کیف پول ترزور وان (Trezor One) که قبلا راه‌اندازی شده را به کیف پول وصل کرده‌ایم.

ایجاد رمز عبور

برای رمز عبور پیشنهاد می‌کنیم که یک رمز کاملا منحصر به فرد و جدید بسازید تا در صورت گم شدن یا سرقت خطری متوجه کیف پول‌های قبلی شما نشود.

تأیید رمز عبور

اگر تصمیم گرفتید یک رمز عبور تعریف کنید، حتما با دقت آن را یادداشت کنید.

نوع آدرس P2WSH را انتخاب کنید

بهتر است برای نوع آدرس گزینه Native Segwit Multisig (p2wsh) را انتخاب کنید. در غیر این صورت در مرحله بعدی با خطا مواجه می‌شوید.

کلید عمومی اصلی

کلید عمومی اصلی (Master Public Key) یک آدرس منحصر به فرد است که قبلا از آن استفاده نکرده‌اید. این کلید را باید با دیگر طرفین کیف پول به اشتراک بگذارید.

کد QR

برای به اشتراک گذاشتن کلید عمومی اصلی، می‌توانید کد QR آن را با دیگر به اشتراک بگذارید.
کلیدهای عمومی اصلی امضاکنندگان را وارد کنید

در اینجا و صفحات بعدی از شما خواسته می‌شود برای هر کدام از امضاکنندگان یک کلید عمومی اصلی اضافه کنید. این مرحله برای نهایی کردن راه‌اندازی کیف پول بسیار مهم است. در واقع، تا زمانی که تمام کلیدهای عمومی اصلی را بین امضاکنندگان به اشتراک نگذاشته‌اید، امکان راه‌اندازی کیف پول چند امضایی وجود ندارد.

خطا

در صورتی که از نوع آدرس Native Segwit استفاده نکنید، سایر امضاکنندگان با این خطا مواجه می‌شوند.

رمزگذاری کیف پول

این مرحله اختیاری است، چون کیف پول شما را به صورت محلی رمزگذاری می‌کند. با وجود داشتن عبارت بازیابی و رمز عبور ۲۵ کلمه‌ای (اختیاری است)، رمز عبور کیف پول چندان مهم نیست.

تأیید امضاکنندگان

در اینجا باید هرکدام از امضاکنندگان و کلیدهای عمومی آنها را تأیید کنید. حالا کیف پول چند امضایی شما راه‌اندازی شده است.

بهتر است که تأیید آدرس‌های هرکدام را از امضاکنندگان را انجام دهید. در همین حال، توصیه می‌کنیم حتما با مقدار کمی بیت کوین کیف پول multisig خودتان را آزمایش کنید.

تبریک! شما موفق به ساخت کیف پول چند امضایی خود شدید.

سخن پایانی

کیف پول چند امضایی برای انجام هر تراکنش نیاز به تأیید دو یا چند نفر دارد، با این کار امنیت ارزهای دیجیتال شما را به شدت بالا می‌برد، اما برای ساخت کیف پول نیاز به دانش فنی بیش‌تری نسبت به مدل‌های تک‌امضایی دارید.

کیف پول ‌های چند امضایی به خصوص برای جلوگیری از سرقت ارزهای دیجیتال به شدت توصیه می‌شوند. این کیف پول‌ها به خصوص برای کسب‌وکارها، سازمان‌ها یا نگهداری ارزهای دیجیتال به صورت گروهی توصیه می‌شود. در این حالت برای هر نقل و انتقال به تأیید اکثریت طرفین نیاز است.

سوالات متداول

آیا کیف پول های چند امضایی بی‌خطر هستند؟

بله، تا زمانی که از عبارت بازیابی و کلید عمومی اصلی خود را در مکان امنی نگه داشته باشید، کیف پول مولتی سیگ ایمن است.

آیا کیف پول چند امضایی مناسب کاربران تازه‌کار است؟

خیر. استفاده از این کیف پول‌ها به دلیل پیچیدگی ممکن است برای کاربران تازه‌کار سخت باشد. به همین دلیل، این کیف پول‌ها فقط به افرادی که دانش فنی خوبی در این حوزه دارند توصیه می‌شود.

امن‌ترین و بهترین کیف پول های چند امضایی کدام‌ها هستند؟

از جمله بهترین کیف پول های چند امضایی می‌توان به الکتروم، بیت گو، لجر، ترزور، و آرموری اشاره کرد.