روش های تشخیص توکن اسکم؛ چگونه یک پروژه موفق را شناسایی کنیم؟

رشد سرسام‌آور بازار ارزهای دیجیتال باعث شده تا پای افراد سودجو و کلاهبرداران زیادی به این بازار باز شود. به همین دلیل در این فضا ساده است که مرتب با وعده‌های تبلیغاتی با مضمون همیشگی رشد سریع ثروت یا سودهای کلان روبرو شویم. وعده‌ها و پیام‌های تبلیغاتی که ساخته کلاهبردارانی هستند که با ساخت و عرضه توکن‌های کلاهبرداری یا همان توکن‌های اسکم (Scam) به دنبال خالی کردن جیب کاربران ناآگاه در بازار کریپتو هستند. با وجود عرضه هزاران میم کوین و توکن‌های مشابه در بازار کریپتو شناسایی توکن اسکم دشوار است. با این حال، اصلا نگران نباشید، در این مطلب از پارسیان کریپتو روش‌های ساده و ابزارهایی مناسب برای تشخیص پروژه های معتبر از پروژه های اسکم شرح داده‌ایم. بنابراین، حتما تا پایان همراه ما باشید.

تفاوت پروژه های معتبر و اسکم

هرچند کلاهبرداران و شیادان بازار ارزهای دیجیتال به مرور تکنیک‌ها و روش‌های کلاهبرداری و اسکم خود را به شدت پیچیده و حرفه‌ای کرده‌اند، اما همچنان می‌توان با دقت در برخی مسائل به راحتی تفاوت پروژه های معتبر و اسکم را فهمید.

یکی از اولین موارد از تفاوت پروژه های معتبر و اسکم در تیم توسعه‌دهنده است. پروژه‌های معتبر و قانونی معمولا دارای تیمی با پیشینه مناسب در حوزه فناوری یا مالی هستند و می‌توانید به سادگی در شبکه‌های اجتماعی یا وب‌سایت‌‌های مختلف اطلاعات مختلفی از تجارب، سوابق، دیدگاه‌ها و … آنها را به دست آوردید. اما سوی دیگر، سازندگان توکن‌های اسکم افرادی ناشناس و بی‌تجربه‌اند که حتی نمی‌توانید صفحه شبکه‌ اجتماعی آنها را پیدا کنید!

يکی دیگر از روش‌های تشخیص اسکم در وایت پیپر است. توکن‌های قانونی و معتبر دارای یک وایت پیپر با توضیحات شفاف و دقیق هستند که در آن به وضوح در مورد فناوری زیربنایی، موارد استفاده و نقشه ‌راه ارز دیجیتال مورد نظر توضیحاتی جامع و کامل داده شده است. اما سوی دیگر یک توکن اسکم دارای یک وایت پیپر مبهم و ضعیف فاقد هرگونه اطلاعات کلیدی است. علاوه بر این می‌توانید از روی این واقعیت که توکن موردنظر در صرافی‌های معتبر لیست شده هم به اعتبار آن پی ببرید. توکن‌های معتبر معمولا پس از طی کردن فرایندهای قانونی در صرافی‌های مهم بازار (مانند صرافی بایننس یا کوین بیس) لیست می‌شوند که در واقع، مهر تأییدی بر اعتبار این توکن‌ها است. اما توکن های اسکم عموما تنها در صرافی‌های ناشناخته و گمنام لیست می‌شوند.

در همین حال، يکی دیگر از روش‌های تشخیص تفاوت پروژه های معتبر و اسکم، در وعده‌های تیم توسعه‌دهنده است. واضح است که هدف اغلب کلاهبرداران از راه‌اندازی ارزهای دیجیتال اسکم، به دست آوردن پول است. این کلاهبرداران به همین دلیل، در تبلیغات خود از بازدهی بالا با ریسک کم یا سود بالا حرف می‌زنند، تا سرمایه‌گذاران ناآگاه را جذب کنند. اما واقعیت این است که هیچ‌ ارز دیجیتالی حتی معتبرین آنها نمی‌تواند وعده سود قطعی را به سرمایه‌گذاران خود دهد. بنابراین، هرگاه که از ادعاهای اغراق‌آمیز یا سودهای کلان در توکن‌های جدید شنیدند، متوجه باشید که با یک توکن اسکم مواجه هستید.

در همین حال، توکن‌های معتبر معمولا در مورد تیم توسعه‌دهنده، جزئیات پروژه و فناوری خود کاملا رویکردی شفاف دارند. این توکن‌ها جامعه‌ای از کاربران دارند و معمولا در صفحات شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت رسمی خود کاملا فعال هستند و به صورت مرتب به سؤالات کاربران پاسخ می‌دهند. از سوی دیگر، کلاهبرداران سازنده توکن های اسکم چنین رویکردی ندارند. آنها در تمام گفته‌های خود رویکردی غیرشفاف و مبهم را در پیش می‌گیرند و از پاسخ دادن به سؤالات یا ارائه مدرک برای ادعاهای خود پرهیز می‌کنند.

نهایتا بیایید آنچه گفتیم را به صورت تیتروار بررسی کنیم.

برخی از ویژگی‌های توکن‌های معتبر عبارتند از:

•  موارد استفاده و فناوری مشخص
•  دارای صفحات شبکه اجتماعی و وب‌سایت به همراه تعامل مؤثر با کاربران
•  هؤیت، سوابق و تجارب تیم توسعه‌دهندگان مشخص است
•  توکنومیکس شفافی دارند
•  در صرافی‌های معتبر لیست شده‌اند

برخی از ویژگی‌های توکن‌های اسکم عبارتند از:

• وعده‌های دروغین و اغراق‌آمیز
• تیم توسعه‌دهنده نامشخص
• وایت پیپر مبهم و غیرشفاف
• بازاریابی تهاجمی بدون یک محصول واقعی

راهنمای تشخیص توکن اسکم

در ادامه آنچه در سطرهای قبل گفته شد، بهتر است دقیق‌تر به نحوه تشخیص اسکم بپردازیم. در اینجا یک راهنمای تشخیص توکن اسکم را شرح داده‌ایم که امیدواریم بتواند به شما در شناسایی و تشخیص پروژه های اسکم کمک کند.

درباره توکن تحقیق کنید

ارزش هر ارز دیجیتال و توکنی در پتانسیل آن نهفته است. بنابراین در اولین مرحله باید در مورد هدف پروژه تحقیق کنید. در همین حال باید از موارد استفاده توکن مورد نظر خود هم اطلاعاتی به دست آورید. قطعا پروژه‌هایی که دارای مورد استفاده یا کاربرد عملی و واضحی هستند، می‌توانند در صورت مهیا بودن شرایط آینده مطلوبی داشته باشند. اگر در حین تحقیق خود متوجه شدید که توکن مورد نظر شما از کاربردهای اغراق‌آمیز یا غیرمعقول صحبت کرده است، می‌توانید تقریبا مطمئن باشید که با یک توکن اسکم سروکار دارید. نکته دیگر در تشخیص اسکم اینکه باید جزئیات مربوط به سرمایه‌گذاران پروژه را هم بررسی کنید. اگر یک شرکت سرمایه‌گذاری معتبر از حامیان مالی و سرمایه‌گذاران اصلی پروژه ارز دیجیتال باشد، به طبع، احتمال کلاهبرداری آن کم است.

سوابق و تجارب توسعه‌دهندگان را بررسی کنید

اصلی‌ترین عامل موفقیت هر پروژه ارز دیجیتالی داشتن یک تیم توسعه‌دهنده حرفه‌ای با ایده‌ای روشن و مشخص است. واضح است که مسئولیت بیش‌تر پروژه های اسکم بازار ارزهای دیجیتال را تیم‌هایی با بنیانگذاران و توسعه‌دهندگان ناشناس برعهده دارند. حتما در زمان تحقیق در مورد یک پروژه و توکن، مطمئن شوید که اعضای توسعه‌دهنده دارای سابقه و تجربه کاری در حوزه ارزهای دیجیتال یا دستکم سایر بازارهای مالی هستند. در همین حل، مهم است که پروفایل بنیانگذاران و توسعه‌دهندگان پروژه توکن را در شبکه‌های اجتماعی مانند لینکدین، اکس یا دیسکورد بررسی کنید.

وایت پیپر توکن را بخوانید

خواندن وایت پیپر (White Paper) به خصوص اگر دانش انگلیسی شما محدود باشد، ممکن است سخت، پیچیده یا سردرگم‌کننده باشد. با این حال، از یاد نبرید که خواندن وایت پیپر یک توکن یکی از بهترین روش‌ها برای شناسایی پروژه های اسکم است. وایت پیپر هر آنچه در مورد یک پروژه ارز دیجیتال که نیاز داشته باشید را به شما می‌دهد. وایت پیپرها جزئیات کامل فنی از پروژه ارز دیجیتال ارائه می‌کنند. می‌توانید وایت پیپر توکن مورد نظر خودتان را از یکی از وب‌سایت‌های کوین مارکت کپ (CoinMarketCap) یا کوین گکو (CoinGecko) پیدا کنید و بخوانید.

در یک وایت پیپر معمولا هدف پروژه، یک زمان‌بندی نسبتا حدودی از نقطه‌ عطف‌ها (عرضه اولیه ICO، عرضه در بازار و لیست شدن در صرافی‌ها و…) و سایر ویژگی‌های مهم پروژه به صورت واضح و دقیق شرح داده شده است. نیازی به دانش فنی خاصی ندارید تا بتوانید بررسی جزئی از وایت پیپر ارز دیجیتال انجام دهید. در همین حال، نکته دیگری که می‌تواند به راحتی به شما در شناسایی پروژه های اسکم کمک کند، نحوه نوشته شدن وایت پیپر توکن‌های اسکم است.

از آنجایی که کلاهبرداران و شیادان بازار کریپتو چندان در بند صرف وقت و انرژی زیاد برای نوشتن وایت پیپر پروژه جعلی خود نیستند، وایت پیپر آنها اساسا مملو از اشتباهات گرامری، غلط‌های املایی یا تایپی، حتی کپی و پیست از وایت پیپر توکن‌های برتر بازار، صفحه‌آرایی و چیدمان مبتدیانه‌ی محتویات، پاراگراف‌ها یا جملات و اصطلاحات تکراری فراوان و بسیاری از مشکلات دیگر است که یک کاربر زیرک می‌تواند به راحتی آنها را تشخیص دهد. واضح است که نوشتن یک وایت پیپر باکیفیت نیاز به زمان، تلاش و مهم‌تر دانش فنی و ایده‌ای روشن برای یک پروژه رمزارزی دارد، ویژگی‌هایی که قطعا کلاهبرداران بازار کریپتو فاقد آن هستند.

بیشتر بخوانید: وایت پیپر چیست

وضعیت لیست شدن در صرافی‌های مهم را جویا شوید

صرافی‌های مهم بازار ارزهای دیجیتال مانند بایننس یا کوین بیس، پیش از اینکه یک توکن را وارد فهرست‌های معاملاتی خود کنند، تحقیقات و بازرسی‌ها و حسابرسی‌های امنیتی جدی در مورد این توکن به عمل می‌آورند. برای مثال، بنیانگذار یا مدیرعامل هر پروژه ارز دیجیتال یک فُرم مشخص را برای لیست شدن توکن‌‌اش در صرافی بایننس پر کند.

پس از تکمیل این فُرم، تیمی از کارشناسان به دقت وضعیت پروژه را بررسی می‌کنند تا از اعتبار و هم‌سویی آن با فرآیندهای ارزیابی کیفی بایننس مطمئن شوند. در نهایت، پس از اینکه کارشناسان صرافی بایننس از این مطمئن شدند که توکن مورد نظر تمام این شرایط را دارا است، اقدام به لیست کردن آن در صرافی می‌کنند. بنابراین، یکی از بهترین روش‌ها برای تشخیص اسکم این است که بررسی کنید در صرافی بایننس لیست شده یا خیر. با همین بررسی می‌توانید به سادگی وضعیت اعتبار خیلی از توکن‌های اسکم را بسنجید. بنابراین، در زمان تحقیق در مورد یک توکن بهتر است ببینید که در هر کدام از صرافی‌های مهم بازار مانند بایننس، کوین بیس یا کراکن لیست شده است.

نقدینگی رمزارز را بررسی کنید

در بازار ارزهای دیجیتال، نقدینگی یا لیکوییدیتی (Liquidity) اساسا به میزان سهولت تبدیل یک رمزارز به پول نقد یا توکن‌های دیگر بدون تأثیر بر قیمت بازار گفته می‌شود. فرض کنید که شما تعداد زیادی از یک توکن را به فروش می‌رسانید، قیمت کلی رمزارز نباید افت زیادی را تجربه کند.

می‌توانید نقدینگی یک توکن را در صرافی یونی سواپ (Uniswap) یا سایر صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) بررسی کنید. برای مثال، در اینجا وضعیت توکن Ape In را بررسی کرده‌ایم. اما در پایین صفحه عبارت «نقدینگی ناکافی (Insufficient liquidity)» نشان داده می‌شود.

پیشنهاد ما این است که همواره از چنین توکن‌هایی جلوگیری کنید؛ چرا که فروش‌ این توکن‌های فاقد نقدینگی در بازار به شدت دشوار است، در واقع، شما اگر سفارش فروش این توکن‌ها را در صرافی ثبت کنید، سفارش شما اصلا اجرا نمی‌شود و ناقص باقی می‌ماند.

بیشتر بخوانید: لیکوئیدیتی چیست

سری به صفحات شبکه‌های اجتماعی بزنید

صفحات شبکه‌های اجتماعی مختلف یکی از اصلی‌ترین ابزارهای کلاهبرداران برای تبلیغ توکن ‌های اسکم هستند. برای تشخیص اسکم در هر کدام از صفحات شبکه‌های اجتماعی کار چندان دشواری در پیش ندارید. روش و استراتژی که این کلاهبرداران در صفحه شبکه اجتماعی خود به کار می‌برند، معمولا نیت ناخوشایند آنها را هویدا می‌کند.

در هنگام بررسی صفحه شبکه اجتماعی ارزهای دیجیتال برای شناسایی توکن اسکم می‌توانید خیلی زود متوجه شوید که کلاهبرداران و اسکمرها به جای اینکه توجه خود را به فناوری زیربنایی یا چشم‌انداز پروژه خود معطوف کرده باشند، دائما از جنبه‌های پولی ماجرا صحبت می‌کنند. برای مثال، دائما از پامپ و اوج قیمت یا جمع‌آوری سرمایه صحبت می‌کنند.

در همین حال، می‌توانید ببینید که آیا صفحه ارز دیجیتال مورد نظر دارای حساب کاربری تأیید شده در هرکدام از شبکه‌های اجتماعی است. واضح است اکثر کلاهبرداران وقت و پول زیادی صرف تأیید حساب‌های کاربری خود در شبکه‌های اجتماعی نمی‌کنند. بنابراین، در مرحله بعدی می‌توانید به حساب‌های کاربرای با تعداد زیادی دنبال‌کننده (فالوور) جعلی بر برخورید که نشانه‌ دیگری برای تشخیص اسکم است. برای اینکه متوجه شوید فالوورها جعلی هستند، کافی است که میزان تعامل آنها در آخرین پست‌های صفحه را ملاحظه کنید. برای مثال، اگر یک حساب کاربری دارای حدود ۵۰۰ هزار فالوور باشد، اما تنها ۵۰ لایک و کامنت در پست‌ها به چشم ‌بخورد، می‌توانید مطمئن شوید که با حجم زیادی از فالوورهای جعلی مواجه هستید.

یکی دیگر از روش‌ها برای شناسایی پروژه های معتبر از نامعتبر این است که ببینید این پروژه همواره توکن رایگان یا پاداش می‌دهد. اگر پاسخ شما مثبت است، می‌توانید مطمئن شوید که با یکی از پروژه های اسکم مواجه هستید. یکی از استراتژی‌های اصلی پروژه های اسکم برای جذب کاربران جدید اهدای پاداش، کارت هدیه یا توکن‌های رایگان است.

قیمت و حجم معاملات توکن را بررسی کنید

وقتی در هرکدام از پلت‌فرم‌های مهم رصد بازار، وضعیت قیمتی توکن های اسکم را بررسی کنید، خیلی زود متوجه جهش‌های قیمتی سرسام‌آور می‌شوید. در همین حال، می‌توانید حجم معاملات نامنظم را هم در بازه‌های زمانی مشخصی پیدا کنید. پیدا کردن این جهش‌های عظیم در قیمت و حجم معاملات به سادگی ممکن است. برای مثال، می‌توانید نمودار قیمت توکن‌های مختلف را در تریدینگ ویو (TradingView) بررسی کرده تا اطلاعات جامع و کاملی از تغییرات قیمت و حجم معاملات را در بازه‌های زمانی مختلف به دست آورید.

برای مثال، قیمت توکن اسکوید گیمز (SQUID) در عرض چند روز از تنها 0.01 دلار به بیش از 2800 دلار رسید. نهایتا هم کلاهبردارانی که این توکن اسکم را توسعه داده بودند، خیلی زود با سرمایه‌ی کاربران ناپدید شدند تا قیمت این ارز دیجیتال در عرض چند دقیقه به نزدیک صفر برسد. به طور کلی همیشه از توکن‌هایی که دارای تغییرات ناگهانیِ شدید در قیمت و حجم معاملات هستند به شدت خودداری کنید.

توکنومیکس را بررسی کنید

توکنومیکس که از آن با عنوان اقتصاد ارز دیجیتال هم یاد می‌شود، یکی از جنبه‌های مهمی است که می‌تواند در مورد چشم‌انداز یک رمزارز بگوید. در توکنومیکس یک ارز دیجیتال معمولی موارد مهمی مانند میزان عرضه (حداکثر توکن‌هایی که به بازار عرضه می‌شود)، نحوه و میزان توزیع و موارد دیگر شرح داده شده‌اند. در صورتی که بنیانگذار یا اعضای توسعه‌دهنده پروژه‌ای اکثر عرضه توکن‌‌ها را در اختیار خودشان داشته باشند، خطر بزرگی این توکن را تهدید می‌کند. چرا که بالفرض اگر توسعه‌دهندگان تمام توکن‌های خود را بفروشند، قیمت توکن می‌تواند به شدت افت کند و حتی به صفر برسد.

بررسی توکنومیکس ارزهای دیجیتال به سادگی ممکن است. می‌توانید از پلت‌فرم‌های معتبری مانند کوین گکو و کوین مارکت کپ استفاده کنید. برای مثال، در صفحه هر کدام از توکن‌ها در وب‌سایت کوین مارکت کپ، اطلاعات توکنومیکس درج شده‌اند. علاوه بر این، پروژه‌ های معتبر ارز دیجیتال اطلاعات دقیق توکنومیکس خود را در وایت پیپر شرح داده‌اند که می‌توانید در آنجا به دقت این موارد را بررسی کنید.

سایت های معرفی توکن های اسکم

حال که راهنمای تشخیص توکن اسکم را شرح دادیم،‌ بهتر است که به برخی از کاربردی‌ترین و مهم‌ترین سایت‌ های معرفی توکن های اسکم بپردازیم که به شما در تشخیص اسکم کمک زیادی می‌کنند.

توکن اسنیفر (Token Sniffer)

توکن اسنیفر (Token Sniffer) یکی از بهترین سایت های معرفی توکن های اسکم است که به شما در تشخیص پروژه های اسکم کمک می‌کند. وب‌سایت توکن اسنیفر اساسا فعالیت‌های اسکم و کلاهبرداری را با استفاده از ترکیبی از تجزیه و تحلیل‌های خودکار و به کمک دست انسان بررسی می‌کند. Token Sniffer از ده‌ها بلاکچین مختلف پشتیبانی می‌کند، علاوه بر این، دارای رابط کاربری بسیار ساده‌ای است که کار را برای کاربران تازه‌کار بسیار راحت می‌کند.

ویژگی‌های مهم:

• رابط کاربری سریع و ساده (مناسب برای افراد مبتدی)
• نمره‌دهی حسابرسی (برای سنجش میزان ایمنی یک ارز دیجیتال)
• تجزیه و تحلیل‌های جامع و کامل همراه با توضیحات صریح و روشن و ساده

دکس تولز (Dextools.io)

دکس تولز (Dextools) یکی دیگر از سایت های معرفی توکن های اسکم است که برای تشخیص پروژه های معتبر راه‌اندازی شده است. Dextools موارد مختلفی از جمله نقدینگی، حجم معاملات، تعداد دارندگان توکن و … را بررسی می‌کند تا وضعیت اعتبار یک توکن را مشخص کند. یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های دکس تولز داده‌های فوری است که سرمایه‌گذاران با وجود آنها می‌توانند سرمایه‌گذاری‌های خود را ردیابی کرده و فرصت‌های معامله در بازار را تشخیص دهند.

ویژگی‌های مهم:

• نمودار قیمت با داده‌های فوری
• تجزیه و تحلیل‌های جامع از ارزهای دیجیتال
• قابلیت اتصال کیف پول
• نمایش فوری اطلاعات ارزهای دیجیتال جدید

هانی پات (Honeypot.is)
هانی پات (Honeypot) یکی دیگر از وب‌سایت‌هایی است که می‌توانید برای شناسایی توکن های معتبر به کار ببرید. پلت‌فرم Honeypot داده‌های مختلفی از منابعی از جمله تراکنش‌های بلاکچینی،‌ شبکه‌های اجتماعی، انجمن‌های آنلاین گردآوری و تجزیه و تحلیل می‌کند تا وضعیت یک توکن را مشخص کند و نشان دهد که آیا معتبر است یا اسکم. در همین حال، هانی اسپات دارای یک الگوریتم نمرده‌دهی ریسک است که به کاربران احتمال اسکم بودن را عدد نشان می‌دهد؛ این ابزار کمک زیادی به کاربران در جهت تشخیص توکن اسکم می‌کند.

ویژگی‌های مهم:

• رابط‌کاربری ساده (مناسب افراد مبتدی)
• تجزیه‌ و تحلیل‌های جامع و کامل با شرح‌های مختصر و مفید و ساده

لیستینگ اسپای (Listingspy.net)

لیستینگ اسپای (Listingspy.net) یکی دیگر از وب‌سایت‌هایی است که می‌توانید برای شناسایی پروژه های معتبر به کار ببرید. Listingspy.net که از سال 2020 شروع به کار کرده، از روش‌های مختلف برای شناسایی توکن های اسکم استفاده می‌کند. وب‌سایت لیستینگ اسپای با بررسی مبتنی بر هوش مصنوعی توکن‌های اسکم و کلاهبرداری، یک پایگاه داده از توکن‌های اسکم ساخته، همچنین دارای یک انجمن است که کاربران می‌توانند ضمن بحث و گفتگو، توکن‌های مشکوک را در آنجا گزارش کنند.

ویژگی‌های مهم:

• دسترسی به اطلاعات طیف گسترده‌ای از توکن‌ها در بلاکچین‌های متنوع
• دسترسی به اطلاعات عرضه‌های اولیه دیفای (IDO) و توکن‌های جدید لیست شده در صرافی‌های متمرکز
• داده‌های مربوط به قیمت و اطلاعات معاملاتی فوری

دیتکت هانی پات (Detecthoneypot.com)

وب‌سایت دیتکت هانی پات (Detecthoneypot.com) خدمات مختلفی برای تشخیص پروژه های اسکم در بلاکچین‌های مختلف بازار مانند اتریوم، سولانا، بی‌ان‌بی (BNB)، آوالانچ، فانتوم و … ارائه می‌دهد. Detecthoneypot.com که در سال 2019 راه‌اندازی شد، با شبیه‌سازی اطلاعات خرید و فروش تراکنش‌ها اسکم بودن توکن‌ها را تشخیص می‌دهد.

ویژگی‌های مهم:

• ساده و سریع (مناسب افراد مبتدی)
• تنوع بلاکچین‌های تحت پوشش
• ارائه نقشه حبابی (Bubble Map) از توکن‌ها (با اطلاعاتی در مورد حجم توکن‌ها در بزرگ‌ترین کیف پول‌ها، سابقه آن کیف پول‌ها و …)

کوین اسنایپر (CoinSniper.net)

کوین اسنایپر (CoinSniper.net) وب‌سایتی است که به فعالان بازار ارزهای دیجیتال در پیدا کردن فرصت‌های سرمایه‌گذاری جذاب بازار کریپتو مانند که عرضه اولیه کوین (ICO)، پیش‌فروش‌ها و همین‌طور تشخیص توکن اسکم کمک می‌کند. CoinSniper.net ده‌ها هزار توکن را در پایگاه‌های داده خود فهرست کرده و بلاکچین‌های مختلفی هم پشتیبانی می‌کند.

ویژگی‌های مهم:

• حسابرسی از توکن‌های مختلف
• رابط کاربری ساده با هشدارها و اطلاعات فوری
• پوشش آخرین اخبار و به‌روزرسانی‌های توکن‌ها

سرتیک (CertiK)

سرتیک (CertiK) یکی از شرکت‌های خوش‌نام حوزه امنیت بلاکچین است که در سال 2018 به دست برخی از استادان دانشگاه ییل و کلمبیا در آمریکا راه‌اندازی شد. این شرکت هدف خود را افزایش امنیت و محافظت از ارزهای دیجیتال و بلاکچین در مقابل تهدیدهای فزاینده در این فضا دانسته است. سرتیک علاوه بر راه‌کارهای مختلف امنیتی حوزه بلاکچین دارای ابزاری است که به شناسایی پروژه های معتبر و تشخیص اسکم به لحاظ ریسک‌های امنیتی کمک می‌کند.

ویژگی‌های مهم:

• تکنیک‌های پیشرفته برای شناسایی آسیب‌پذیری‌ها و نقص‌ها در قراردادهای هوشمند
• اطلاعات جامع و کامل از توکن‌ها

روش های کلاهبرداری از پروژه های اسکم

کلاهبرداران بازار ارزهای دیجیتال می‌توانند به روش‌های مختلفی از کاربران بازار کریپتو کلاهبرداری کنند. برخی از روش های کلاهبرداری از پروژه های اسکم عبارتند از:

راگ پول از طریق عرضه اولیه و فروش‌ توکن‌ها

کلاهبرداران ارزهای دیجیتال ممکن است بخواهند با استفاده از عرضه اولیه یا فروش توکن‌ها، سرمایه‌گذاران ناآگاه را با وعده سرمایه‌گذاری زودهنگام در یک پروژه با پتانسیل رشد بالا فریب بدهند. پس از اینکه کاربران فریب این کلاهبرداران را خوردند و اقدام به خرید توکن‌ یا ارسال استیبل کوین‌ یا سایر ارزهای دیجیتال به آدرس کیف پول توسعه‌دهندگان کردند، ناگهان کلاهبرداران با پول‌های کاربران ناپدید می‌شوند و سرمایه‌گذاران می‌مانند و توکن‌هایی که حالا بعد از فرار توسعه‌دهندگان هیچ ارزشی ندارند. به این کلاهبرداری اصطلاحا راگ پول (Rug Pull) هم گفته می‌شود.

یکی از نمونه‌های مشهور کلاهبرداری راگ پول در سال‌های اخیر، ارز دیجیتال اسکوئید بود که با الهام از سریال محبوب شبکه نتفلیکس، بازی ماهی مرکب یا اسکوئيد گیم (Squid) عرضه شد. این توکن بعدا توانست از قیمت 0.01 سنت تا به 2,861 دلار هم رشد کند. اما به سرعت پس از اینکه کلاهبرداران پول کافی جمع‌آوری کردند،‌ ناپدید شدند و قیمت توکن هم به صفر رسید. کلاهبرداران با این توکن اسکم حدود 3 میلیون دلار از کاربران کلاهبرداری کردند. در همین حال، کلاهبرداری‌های راگ ‌پول به خصوص در NFTها به شدت رایج بوده و برخی از بحث‌برانگیزترین کلاهبرداری‌های بازار کریپتو در این حوزه انجام گرفته‌اند.

ایردراپ‌ها و پاداش‌ها

یکی دیگر از روش های کلاهبرداری از پروژه های اسکم ایردراپ‌‌ها و پاداش‌ها است. در این روش‌ها کلاهبرداران پس از ایردراپ یا ارسال توکن‌ها یا اطلاعات شخصی از کاربران می‌خواهند یا اینکه در ازای ایردراپ از آنها هزینه‌ای اندک به عنوان کارمزد را طلب می‌کنند. اطلاعات شخصی که کاربران به کلاهبرداران داده‌اند ممکن است بعدا منجر به سرقت از کیف پول‌های ارز دیجیتال یا حتی جعل هؤیت شود. کارمزدها هم برای همیشه ناپدید می‌شود و هیچ توکنی به کیف پول رمزارزی کاربران فریب‌خورده ارسال نمی‌شود.

دستکاری بازار با روش دامپ و پامپ

یکی دیگر از حربه‌های کلاهبرداران در بازار ارزهای دیجیتال برای به دست آوردن سودهای کلان، کلاهبرداری موسوم به دامپ و پامپ (Pump and Dump) است. در این روش، کلاهبرداران با خرید هماهنگ قیمت یک توکن اسکم را بالا می‌برند (مرحله پامپ) و سپس وقتی که قیمت‌ توکن در نتیجه افزایش تقاضا رشد پیدا کرد، اقدام به فروش توکن‌های خود در اوج قیمت (مرحله پامپ) می‌کنند. در نتیجه، سرمایه‌گذاران ناآگاهی که به امید رشد قیمت بالا به توکن اسکم هجوم آورده بودند، توکنی در اختیار خواهند داشت که ارزش آن به شدت کاهش پیدا کرده است.

کلاهبرداری توکن‌های‌تبلیغ شده لانچ ‌پول

یکی از روش های کلاهبرداری از پروژه های اسکم که ممکن است به نسبت به روش‌های دیگر کم‌ هزینه‌تر باشد،‌ کلاهبرداری از توکن‌های تبلیغ شده در پلت‌فرم‌های لانچ ‌پول (Launchpool) صرافی‌های بزرگ است. در این روش، کلاهبرداران بدون اینکه هزینه‌ای برای تبلیغات خرج کنند، توکنی مشابه با توکن معتبری که اخیرا هرکدام از صرافی‌های مهم مانند بایننس وارد لانچ ‌پول خودش کرده را راه‌اندازی می‌کنند. تنها کاری که کلاهبرداران باید انجام دهند این است که کاربران را متقاعد کنند توکنی که می‌فروشند، دقیقا همان توکنی است که در لانچ ‌پول بایننس یا هر صرافی مهم دیگری تبلیغ شده است.

سخن پایانی

هرچند تنها یک روش‌ برای شناسایی توکن اسکم وجود ندارد، اما تمام روش‌هایی که در این مطلب ذکر شدند می‌توانند به شما در شناسایی پروژه های اسکم کمک کنند. در کنار این، سایت های معرفی توکن های اسکم هم می‌توانند به شدت در تشخیص اسکم مفید باشند. در پایان، در بازار کریپتو (و اساسا هر بازار مالی دیگری) از پروژه‌ها و دارایی‌هایی که بیش از حد خوب به نظر می‌آیند دوری کنید. هرگز اجازه ندهید که فومو (FOMO) یا ترس جاماندن از فرصت‌ها بلای جان شما شود و آرامش مالی و و روحی و روانی را از شما سلب کند. اگر تجربه‌ای از تشخیص پروژه های معتبر و اسکم دارید حتما در بخش نظرات با ما و خوانندگان پارسیان کریپتو در میان بگذارید.

سوالات متداول

توکن اسکم چیست؟

توکن اسکم (اسکم به معنای کلاهبرداری)، توکنی است جعلی که اساسا برای فریب و خالی کردن جیب کاربران راه‌اندازی شده است. هرچند توکن های اسکم با روش‌های مختلفی اقدام به فریب کاربران می‌کنند، اما تبلیغات آنها یکسان است، همه‌ی این توکن‌ها معمولا از کسب سودهای بالا و پامپ قیمت صحبت می‌کنند.

تفاوت پروژه های معتبر و اسکم چیست؟

توکن‌های معتبر با توکن‌های اسکم تفاوت‌های زیادی دارند، اما چند مورد مهم‌ از تفاوت پروژه های معتبر و اسکم عبارتند از:

• توکن‌های معتبر دارای کاربرد و فناوری مشخص هستند، اما توکن‌های اسکم چنین نیستند
• توکن‌های معتبر دارای صفحات شبکه اجتماعی و وب‌سایت به همراه تعامل مؤثر با کاربران هستند، اما برعکس، توکن‌های اسکم چنین نیستند
• هؤیت، سوابق و تجارب تیم توسعه‌دهنده توکن‌های معتبر مشخص است، اما توکن‌های اسکم تیمی ناشناس بدون رزومه قوی دارند
• توکنومیکس توکن‌های معتبر کاملا دقیق و شفاف است، اما توکنومیکس توکن‌های اسکم پر از ابهام است
• توکن‌های اسکم دارای رویکرد بازاریابی تهاجمی پر از وعده‌ي سودهای کلان هستند، در حالی که توکن‌های معتبر چنین نیستند

برخی از بهترین سایت های معرفی توکن های اسکم کدام ها هستند؟

سایت‌ها و پلت‌فرم‌های زیادی وجود دارند که می‌توانند به کاربران در جهت شناسایی پروژه های اسکم کمک کنند، برخی از بهترین سایت های معرفی توکن های اسکم عبارتند از:

• توکن اسنیفر (Token Sniffer)
• دکس تولز (Dextools.io)
• هانی پات (Honeypot.is)
• لیستینگ اسپای (Listingspy.net)
• دیتکت هانی پات (Detecthoneypot.com)
• کوین اسنایپر (CoinSniper.net)
• سرتیک (CertiK)

روش های کلاهبرداری از پروژه های اسکم کدام‌ها هستند؟

کلاهبرداران بازار کریپتو به روش‌های مختلفی در صدد فریب کاربران هستند. برخی از این روش‌ها عبارتند از:

• دریافت ارز دیجیتال در مرحله عرضه اولیه (ICO) یا پیش‌فروش توکن و کلاهبرداری راگ پول (Rug Pull)
• درخواست کارمزد یا اطلاعات هؤیتی مهم در ازای ارسال توکن‌های ایردراپ یا پاداش‌
• روش کلاهبرداری دامپ و پامپ با دستکاری قیمت‌ها
• کلاهبرداری از توکن‌های تبلیغ شده در‌ لانچ ‌پول