کاردانو چیست؟ بررسی کامل پروژه Cardano + ارز دیجیتال ADA

کاردانو (Cardano) بلاکچینی است که از مکانیسم اجماع اثبات سهام برای تعامل در شبکه خود استفاده می‌کند و یکی از اصلی‌ترین رقیبان برای پیشگامانی چون بیت‌کوین و اتریوم است. در سال‌های اخیر، تعداد بیشتری از بلاکچین‌ها از مکانیسم PoS بهره می‌گیرند، زیرا سرعت بیشتری به شبکه می‌دهد و امکان تعامل با تعداد بیشتری از دیگر پلتفرم‌ها دارد.

ارز دیجیتال کاردانو (ADA) بازوی مالی این پلتفرم برای جذب سرمایه‌ و حضور در بازارهای خرید و فروش کریپتو است. این ارز در حال حاضر با قیمت نزدیک به 0.24 دلار خرید و فروش می‌شود و حجم معاملات روزانه آن بیشتر از 110 میلیون دلار است. با 8.6 میلیارد دلار ارزش بازار برای ارز دیجیتال کاردانو (ADA)، این کریپتو در رده‌بندی بهترین ارزهای دیجیتال سال 2023 در رده 7ام ایستاده است.

چنانکه ویتالیک بوترین چهره اول بلاکچین اتریوم بارها اعلام کرده است، توسعه بلاکچین‌ها و عملکرد آن‌ها همیشه با یک چالش اساسی همراه بوده است. این چالش مربوط به ویژگی‌های سرعت، انعطاف و مقیاس‌پذیری بلاکچین‌هاست؛ زیرا انگار نمی‌توان بلاکچینی ساخت که هر سه ویژگی‌ را به طور هم‌زمان به سرحد بهینگی برساند و همیشه یک یا دو ویژگی اتخاذ می‌شوند و یک یا دو ویژگی به نقص بلاکچین بدل می‌گردند. هدف نهایی طراحان کاردانو ایجاد بلاکچینی است که هر سه ویژگی را در خود داشته باشد.

مقالات تکمیلی و پیشنهادی پارسیان کریپتو:

الگوریتم اجماع چیست؟

اتریوم چیست؟

کاردانو چیست؟

به طور خلاصه، کاردانو یک پلتفرم بلاکچینِ غیرمتمرکز با الگوریتم اجماعی از خانواده اثبات سهم یا PoS است. کاردانو را همچنین از نسل سوم بلاکچین‌های دنیای کریپتو می‌دانند؛ جایی که قراردادهای هوشمند با سرعت بیشتری اجرا می‌شوند، مشارکت در آن‌ها آسان‌تر است و پلتفرم انعطاف بیشتری دارد و برنامه‌پذیرتر از نسل‌های قبلی است. به ویژه، در این پلتفرم توسعه‌ دهندگان دست بازتری در خلق اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز و پیچیده دارند.

بر اساس آنچه در صفحه اصلی وبسایت کاردانو آمده است، کاردانو اولین بلاکچینی است که بر اساس مطالعات علمی و با پشتوانه جامعه‌ای از دانشمندان حوزه ریاضیات و علوم کامپیوتر به وجود آمده است. در واقع، این پلتفرم با رد و بدل کردن ایده و طرح‌های مختلف و مرحله به مرحله بین مهندسان و متخصصان آکادمیک و فعال در زمینه پایگاه‌های داده توزیع شده و رمزنگاری به وجود آمده است.

اگر هنوز پاسخ خود درباره اینکه کاردانو چیست را نگرفته‌اید، شاید بهتر است به ویژگی‌های منحصر به فرد این پلتفرم بپردازیم. کاردانو بسیار مقیاس‌پذیر است و امکان توسعه بسیار زیادی برای آن پیش بینی شده‌ است؛ بخصوص، این بلاکچین برنامه‌پذیرتر از بیت‌کوین و اتریوم است، شفافیت بالاتری در عملکرد خود دارد و از نظر فرایندی پایدارتر است.

همچنین، مبنای تعریف کاردانو یک برنامه منبع باز است که کدها و آپدیت‌های آن در اختیار عموم قرار می‌گیرد. ارز دیجیتال کاردانو ADA نام دارد و بیشتر از 33.55 میلیارد ADA از مجموع 45 میلیارد کریپتوی موجود از آن به صورت شناور در اختیار معامله‌گران قرار گرفته است.

کاردانو چگونه کار می‌کند؟

برای اینکه بدانیم کاردانو چگونه کار می‌کند، باید جزئیات معماری، عملیاتی و زیربنایی این بلاکچین را بررسی کنیم. به همین دلیل، در این بخش به تفصیل به مباحثی چون معماری، الگوریتم اجماع و زبان برنامه‌نویسی مورد استفاده Cardano می‌پردازیم.

معماری Cardano بر اساس لایه‌های مختلف آن و هدف اصلی در طراحی هر لایه تعریف می‌شود. دو لایه اصلی این بلاکچین لایه پرداخت کاردانو (CSL) و لایه محاسباتی کاردانو (CCL) هستند. وظیفه CSL انجام تراکنش‌ها و فعالیت‌های معاملاتی حول ارز دیجیتال کاردانو است. این لایه بخصوص، امنیت و شفافیت در تراکنش‌های شبکه را تضمین می‌کند.

از طرفی، در لایه CCL، قراردادهای هوشمند اجرا می‌شوند. قراردادهایی که مبنای تمام اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز را تشکیل می‌دهند و بسیاری از دیگر فعالیت‌های مشارکتی دیگر با استفاده از آن‌ها اجرایی می‌شوند. هدف اصلی از جدا کردن این دو لایه، افزایش سرعت و انعطاف برای کلیت پلتفرم است.

برای انجام امور اشتراکی، مانند رأی‌گیری، Cardano از مکانیسم اجماع Ouroboros استفاده می‌کند که تعمیمی از مکانیسم اثبات سهم یا PoS است. در اینجا نیز، مشارکت کنندگان از سرمایه خود برای اعتبار دادن به فعالیت‌های ایجاد بلوک و ثبت تراکنش استفاده می‌کنند.

با استفاده از این مکانیسم، سهامداران کاردانو می‌توانند در تمام امور آن سهمی مدیریتی و حکمرانی داشته باشند و هر گونه تغییر و توسعه‌ای ابتدا از فیلتر پذیرش جمعی عبور داده می‌شود. همچنین، Cardano تعامل خوبی با دیگر پلتفرم‌ها دارد و دایره وسیعی از فعالیت‌های بین شبکه‌ای را تعریف کرده است.

زبان برنامه‌نویسی مورد استفاده در کاردانو

 

کاردانو از زبان برنامه‌نویسی مختص خود استفاده می‌کند که Plutus نام دارد و مختص نوشتن و بهره‌برداری از قراردادهای هوشمند است. Plutus خود بر اساس هاسکل (Haskell) طراحی شده که زبان برنامه‌نویسی تابعی یا Functional است. هاسکل یک زبان آکادمیک و مختص مطالعات منطق است و به یاد ریاضیدان آمریکایی Haskell Curry نام‌گذاری شده است.

در این زبان، همیشه سعی بر این است که از توابع محض استفاده شود، توابعی که با دریافت ورودی‌های مشابه، همیشه خروجی‌های یکسان تولید می‌کنند. اگرچه کاربرد این زبان برای منطق ریاضی و استدلال‌های حول آن است، متخصصان رشته کامپیوتر نیز از این زبان برای استدلال کدهای خود و تعریف روابط علت و معلولی بهره می‌گیرند.

با استفاده از این زبان برنامه‌نویسی، کاردانو امکان بهره‌برداری بیشتری از متا داده‌ها دارد و می‌تواند اطلاعات بیشتری از تراکنش‌ها را ثبت کند (مانند جزئیات KYC). بخصوص، بهره‌گیری از کلان‌داده و قدرت مطلوب برای مدیریت آن مقیاس‌گیری و انعطاف بیشتر بلاکچین را به ارمغان می‌آورد.

به ویژه، با توسعه ابزارهای تولید داده مانند اینترنت اشیاء، اپلیکیشن‌های جمعی و پلتفرم‌های مالی، نیاز به ابزارهای ذخیره و تحلیل کلان‌ داده‌ها هر روز بیشتر از دیروز احساس می‌شود. یکی از هدف‌های کاردانو، ایجاد پلتفرم‌های موازی برای مدیریت کلان داده‌ها و تعمیم قدرت محاسباتی شبکه به فعالیت‌های خارج از دنیای کریپتو است.

تاریخچه کاردانو و 5 عصر توسعه‌ای آن

خالقان کاردانو برای توسعه مرحله به مرحله آن از عبارت عصر یا era استفاده می‌کنند؛ دوره‌های زمانی مختلف که برای تکمیل پروژه تعریف شده‌اند. این 5 مرحله یا عصر نقشه راه Cardano  هستند و Byron، Shelley، Goguen، Basho و Voltaire نام دارند.

در ادامه به عصرهای مختلف از توسعه بلاکچین کاردانو و نقش هر بخش در تکمیل پروژه و رسیدن به اهداف نهایی آن می‌پردازیم. توجه کنید که برخی از این عصرها و فعالیت‌های آن‌ها اکنون به پایان رسیده‌اند، یا هنوز در جریان‌اند یا برای آینده توسعه پلتفرم تعریف شده‌اند.

Byron: زیرساخت‌های اولیه

این مرحله شامل دو سال توسعه (2015 تا 2017) ویرایش اولیه از بلاکچین Cardano و لانچ ارز دیجیتال کاردانو است. هم‌زمان با انتشار بلاکچین و ارز دیجیتال ADA، کیف پول‌های اختصاصی Daedalus و Yoroi توسط IOHK و Emurgo (شرکت‌های پشتیبان پروژه) معرفی شدند.

به ویژه، هدف از دوره Byron، جلب توجه در رسانه‌های اجتماعی و نفوذ به جوامع کریپتو کارنسی بود. در این دوره، طراحان از همه اهرم‌های خود برای جذب مشارکت عمومی در انجام پروژه استفاده کردند و سرمایه‌های لازم از همین کانون‌ها جمع‌آوری شد.

دوره Shelley و تمرکززدایی

حال که اکوسیستم کاردانو به وجود آمده بود، نیاز به توسعه و شاخ و برگ دادن به آن بود. در این دوره، گره‌های بیشتر و به صورت مستمر به شبکه افزوده می‌شوند تا بستر برای مشارکت عمومی، ثبت تراکنش‌ها، حمایت از اپلیکیشن‌ها، ورود توسعه دهندگان نرم‌افزار و … آماده گردد.

هدف دیگر در این عصر از توسعه Cardano، توسعه جریان‌های محافظتی و افزایش امنیت این بلاکچین است. علاوه بر این، در Shelley یک سیستم پاداش و اصول استک کردن دارایی در بلاکچین طراحی شده است تا میزان مشارکت در پلتفرم افزایش یابد.

دوره Goguen و قراردادهای هوشمند

دوره Goguen عصر توسعه و معرفی قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز یا dAppها است. این عصر به صورت موازی با عصر Shelley و توسعه جامعه مشارکت کنندگان توسعه یافته و می‌یابد. هدف اولیه ایجاد قراردادهای هوشمند هدفمند و توسعه پلتفرم اجرایی Plutus بود.

به محض اینکه مراحل اجرایی Plutus تعریف و تثبیت شدند، کاربران امکان خلق و اجرای قراردادهای هوشمند تابعی را می‌یافتند، بدون اینکه نیاز خاصی به دانش تکنیکال و برنامه‌نویسی بلاکچین داشته باشند. در این عصر همچنین، قرار بود Marlowe به عنوان یک زبان خاص دامنه یا DSL برای قراردادهای مالی بر روی Plutus تعریف گردد. در نهایت، در عصر Goguen امکان تعریف توکن‌های قابل معاوضه و غیرقابل معاوضه برای کاربر فراهم می‌شود.

عصر Basho و توسعه

هدف در عصر Basho بهبود و رفع اشکالات مربوط به عملکرد، مقیاس‌پذیری و بهینه‌سازی فعالیت‌های کاردانو است. به طور ویژه، هدف توسعه یک زنجیره جانبی (Sidechain) با پتانسیل‌های بالای عملیاتی و به منظور افزایش ظرفیت بلاکچین اصلی بود.

با انتقال کارهای اضافی از زنجیره اصلی به سایدچین یا سایدچین‌ها، قدرت مقیاس‌گیری پلتفرم بسیار بالا می‌رود و محدودیت‌های آن به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. همچنین، سایدچین‌ها محیط بسیار مطلوبی برای آزمایش ویژگی‌های جدید از بلاکچین، بدون به مخاطره انداختن امنیت تثبیت شده آن است.  در صورتی که سایدچین‌ها بتوانند چنین امکاناتی را به پلتفرم بدهند و جامعه فعالان پلتفرم از این پروژه‌های جانبی حمایت کنند، سرعت هر فعالیت در کاردانو به شکل فوق العاده بالا می‌رود.

عصر Voltaire و حکمرانی

عصر Voltaire آخرین مرحله در نقشه راه کاردانو است که به حکمرانی و شیوه اتوماتیک در توسعه و اجرای پلتفرم اشاره دارد. در این مرحله به شیوه‌های رأی‌گیری، پاداش‌دهی و مشارکت جمعی پرداخته می‌شود. همچنین، مهمترین ساختار مشارکتی، یعنی بهره‌گیری از توسعه‌دهندگان در فعالیت‌های انجام تراکنش‌ها و توسعه بلاکچین، در این مرحله تعریف می‌شود.

تکمیل شدن این مرحله به مفهوم تکمیل شبکه غیرمتمرکز Cardano و عملکرد مستقل آن از IOHK است. به عبارتی، پس از پایان این 5 دوره، کاردانو یک پلتفرم کاملا مستقل و غیرمتمرکز خواهد بود و دیگر توسط تیم موسس و توسعه اولیه آن، IOHK، مدیریت نمی‌شود؛ بلکه این جامعه مشارکت کنندگان هستند که ماهیت، عملکرد و آینده Cardano را در اختیار می‌گیرند.

ارز دیجیتال کاردانو

اسم ADA برگرفته از نام ریاضیدان انگلیسی Ada Lovelace است که یکی از اولین برنامه‌ نویسان دوران بوده و در قرن 19 زندگی می‌کرده است. ADA اصلی‌ترین ابزار برای جذب سرمایه مورد نیاز استخرهای نقدینگی است. شبیه اکثر ساختارهای مبتنی بر PoS، سرمایه‌ گذاران سرمایه‌های خود را در قالب ADA در استخرهای نقدینگی فریز می‌کنند تا برای انجام معاملات، تضمین اجرای قراردادهای هوشمند و فعالیت‌های مشابهی چون وام‌دهی استفاده شود. در قبال این مشارکت، به آن‌ها توکن‌های پاداش ADA تخصیص می‌یابد.

شبیه اکثر ارزهای دیجیتال چون بیت‌کوین و اتریوم، ADA را می‌توان با استفاده از دارایی فیات یا دیجیتال (در قالب سواپ ارز دیجیتال) خریداری کرد. کیف‌ پول‌های اختصاصی برای معامله این ارز Yoroi و Daedalus هستند، با این حال کیف پول‌های دیگری هم هستند که از ADA پشتیبانی می‌کنند.

کاربردهای ارز دیجیتال آدا

از جمله کاربردهای ارز دیجیتال آدا، استفاده از آن به عنوان توکن پاداش برای مشارکت در استخرهای نقدینگی است. در حال حاضر، برای انجام هر تراکنش در پلتفرم کاردانو، 0.16 ADA کارمزد دریافت می‌شود؛ درصدی از این سهم به مشارکت کنندگان در تجمیع سرمایه مورد نیاز استخرهای معاملاتی تعلق می‌گیرد.

از دیگر کاربردهای ارز دیجیتال آدا، مشارکت در سیستم حکمرانی بلاکچین کاردانو است. به همان میزانی که کاربر ارز دیجیتال آدا داشته باشد، به همان میزان حق رأی دارد. علاوه بر این، توسعه دهندگان اپلیکیشن‌های بلاکچینی باید از آدا برای ورود به این پلتفرم و استفاده از قابلیت‌های آن و محیط برنامه نویسی Plutus استفاده کنند.

همچنین، کاربران می‌توانند توکن‌های آدا خود را استک کنند و از اعتبار دریافتی از این استک کردن برای مشارکت در فعالیت‌های تأیید تراکنش‌ها و دریافت پاداش بهره بگیرند. درنهایت، ارز دیجیتال آدا شبیه هر ارز دیجیتال دیگر در صرافی‌های ارز دیجیتال قابل معامله است و صاحب آن می‌تواند از استدلال‌های معاملاتی خود و خرید و فروش آدا برای کسب درآمد بهره بگیرد.

کجا می‌توان ارز دیجیتال ADA خرید؟

اگر دارایی فیات دارید و می‌خواهید آن را با ارز دیجیتال ADA معاوضه کنید، شما باید به صرافی‌های ارز دیجیتال مانند بایننس، Kraken، kuCoin یا  Bittrex مراجعه کنید. همچنین، می‌توانید از ارزهای دیجیتالی چون BTC، USDT و BNB برای سواپ با ADA بهره بگیرید.

توجه داشته باشید که خرید مستقیم ارز دیجیتال ADA ممکن نیست و منظور ما از استفاده از ارز فیات، تبدیل دارایی فیات به یک ارز دیجیتال مانند BNB یا اتر و سپس تبدیل آن به ADA است. در حال حاضر، بهترین شیوه در خرید ADA سواپ کردن آن با دارایی‌های دیجیتال دیگر است.

درنهایت، قبل از هر خریدی هدف خود از ورود به این پلتفرم را مشخص کنید. آیا می‌خواهید استک کنید و در ثبت تراکنش‌ها شرکت داشته باشید، می‌خواهید بخرید و سرمایه‌گذاری بلندمدت داشته باشید، یا اینکه می‌خواهید به معامله بپردازید و ADA را با دیگر ارزها معامله کنید؛ برای هر کدام از این اهداف به مقدار و استراتژی خاصی نیاز خواهید داشت.

کیف پول Daedalus

یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های معماری پلتفرم Cardano که آن را از بیت‌کوین و اتریوم جدا می‌کند، کیف پول Daedalus و شیوه طراحی و عملکرد آن است. علاوه بر اینکه Daedalus کیف پولی مشابه با ارزهای دیگر برای نگهداری از توکن‌های ADA است، قابلیت‌های اضافی و منحصر به فردی را نیز به صاحب خود می‌دهد.

این کیف پول در واقع یک گره از شبکه بلاکچین اصلی است، بنابراین به شما امکان کنترل کاملی از دارایی‌هایتان را می‌دهد. همچنین، این تنها کیف پولی است که به کاربران امکان مشارکت در فعالیت‌های استک کردن در پلتفرم Cardano را می‌دهد. به همین دلیل، از هر پلتفرمی و صرافی که خرید می‌کنید، در نهایت باید دارایی‌های ADA خود را به این کیف پول منتقل کنید.

جمع‌بندی

اصلی‌ترین ویژگی پلتفرم کاردانو، پشتیبانی جامعه علمی از آن و بنیادی است که حول مقالات علمی ایجاد کرده است. به همین دلیل آکادمیک محور بودن آن است که جامعه توسعه دهندگان آن دغدغه‌های علمی، بنیادی و ریشه‌ای‌تری نسبت به این پروژه دارند و همین امر باعث می‌شود مردم آینده روشنی برای کاردانو پیش‌بینی کنند.

به ویژه، کاردانو به دنبال ایجاد غیرمتمرکزترین پلتفرم در دنیای کریپتو است، جایی که تمام فعالیت‌های حکمرانی، اجرا و توسعه پلتفرم را مشارکت کنندگان برعهده بگیرند و موسسان اصلی کم کم از تمام فعالیت‌های مدیریتی پا پس بکشند.

مهم‌ترین افقی که پیش روی این بلاکچین است، تعریف سایدچین‌های بیشتر و مهاجرت فعالیت‌ها از لایه اصلی به آن‌ها به منظور افزایش سرعت و مقیاس گرفتن هرچه تمام‌تر است. اگر این پروژه زنجیره زدن با مطلوبیت پیاده سازی شود، مطمئنا کاردانو می‌تواند به قدرتمندترین رقیب اتریوم تبدیل شود و بسیاری از اپلیکیشن‌ها آینده خود را در کاردانو تجسم خواهند کرد.

سوالات متداول

ارز دیجیتال ADA چیست؟

ارز دیجیتال ADA توکن اختصاصی پلتفرم مشهور کاردانو است که قابلیت‌های مالی، مشارکتی و اجرایی به آن می‌دهد. بخصوص، از ارز دیجیتال ADA به عنوان بلیط ورود به فعالیت‌هایی چون استک کردن و تأیید تراکنش‌ها، و دریافت پاداش برای مشارکت، استفاده می‌شود.

هدف اصلی پروژه کاردانو چیست؟

هدفی که برای این پروژه در نظر گرفته‌ شده است بسیار جاه‌طلبانه اما کاملا شدنی است. موسسان آن بر این امید هستند که کاردانو به مستقل‌ترین و جامعه محورترین پلتفرم کریپتو دنیا تبدیل شود. پلتفرمی که تمام قدرت خود را از جامعه مشارکت کنندگان می‌گیرد و هیچ نهاد و شخصی بر حکمرانی آن تسلط حاشیه‌ای ندارد.

چگونه می توان آدا خرید؟

کافی است به یکی از صرافی‌های غیرمتمرکز مانند بایننس مراجعه کنید، کیف پول خود را به صرافی متصل و روند روتین خرید از آن را پیگیری کنید. برای آگاهی از نحوه پیاده سازی فرایند خرید به صورت مرحله به مرحله، مقاله‌های مرتبط ما درباره صرافی بایننس و صرافی یونی سواپ را مطالعه کنید.

تفاوت کاردانو و بیت کوین چیست؟

تفاوت‌های زیاد و بنیادی بین کاردانو و بیت‌کوین وجود دارد. برای مثال، بیت‌کوین حول ایده طراحی یک سیستم پرداخت همتا به همتا شکل گرفته است. Cardano یک اکوسیستم بلاکچین است که علاوه بر انجام معاملات، امکاناتی چون توسعه اپلیکیشن‌ها و بسیاری محصولات مبتنی بر قرارداد هوشمند را نیز دارد. در Cardano از الگوریتم اجماع PoS استفاده می‌شود، در حالی که بیت‌کوین از اثبات کار یا PoW بهره می‌برد.