جومو چیست؟ بررسی مفهوم JOMO یا لذت از دست دادن

لذت از دست دادن یا JOMO (Joy of Missing Out) همان شعف بعد از تأسف است؛ وقتی فکر می‌کردید که فرصتی را از دست داده‌اید، اما بلافاصله فهمیده‌اید که آن فرصت درواقع یک فاجعه بالقوه بوده است. این اصطلاح، به رفتن تا لب پرتگاه و سالم از آن برگشتن اشاره می‌کند که به مراتب در بازارهای معاملاتی اتفاق می‌افتد.

وقتی یک نفر از شما می‌پرسد که آیا در رالی صعودی بیت‌کوین، اتر یا هر ارز دیگری که به تازگی غوغا کرده شرکت داشته‌اید و شما با بهت به او خیره می‌شوید و افسوس می‌خورید که چرا بر روی آن ارز سرمایه‌گذاری نکرده‌اید، با احتمال زیاد پتانسیل کافی برای تصمیمات هیجانی بعدی را پیدا می‌کنید.

جومو لذت بعد از آن خطری است که از بیخ گوش یک معامله‌گر هیجانی رد شده است. در مقابل JOMO، اصطلاح فومو (FOMO) وجود دارد که وضعیتی را تعریف می‌کند که معامله‌گر ترس و استرس زیادی در از دست‌دادن یک روند صعودی و سود خوب در بازار را تجربه می‌کند. هر کدام از این دو اصطلاح، دو جنبه از روانشناسی بازار را هایلایت می‌کنند که در این مقاله به تفسیر درباره آن‌ها بحث خواهیم کرد.

جومو، JOMO، یا لذت از دست دادن یک روند

همه می‌دانیم که در بازار کریپتو چیزی به نام محدودیت در درصد صعود یا نزول وجود ندارد. به همان میزان که صعودهای چند صد و هزار درصدی لذت بخش هستند، سقوط‌ها در این مقیاس نیز کمر شکنند. در بازار سهام مفهوم FOMO یا ترس از دست دادن روند بسیار معمول است، اما جومو کمی تازه‌تر و بخصوص برای کریپتو به وجود آمده است.

منظور از JOMO در دنیای کریپتو، از عدم همراهی با اجتماع، که غالبا با اشتبا‌هات زیاد و هیجانی همراه است، نشأت می‌گیرد. برای مثال، در سال 2021 بیت‌کوین رالی صعودی خود را که از سال 2020 آغار کرده بود، به عدد 60  هزار دلار رسانده بود. با دیدن این ارقام عجیب‌وغریب و بسیار هیجان انگیز، دسته‌های مختلف از معامله‌گران به سمت بیت‌کوین حمله‌ور شدند، غافل از اینکه کشش این ارز عدد 65 هزار دلار است و سقوطی تاریخی در راه بود.

پس از نوامبر 2021 و به قله رسیدن بیت‌کوین، سقوط‌های چند ده درصدی آغاز شدند و آنان که به تازگی وارد این ارز شده‌ بودند، نتوانستند به سرعت از آن خارج شوند و هزاران و میلیون‌ها دلار ضرر کردند. دقیقا همین سقوط شدید و با شیب تند بود که لذت از دست دادن یا جومو را به آنانی می‌داد که صبر کرده بودند و احساسی عمل وارد معاملات بیت‌کوین نشدند.

مفهوم جومو یک تلنگر بر طرز فکر معامله‌گران در هنگام اتخاذ تصمیمات هیجانی با ریسک بسیار بالاست. محور اصلی تمام معاملات سهام و رمزارز، ریسک است؛ همراه با ریسک بالا، سقوط و نزول شدید تعریف می‌شوند. هرچقدر ریسک کمتر باشد، سودآوری کمتر است، اما استرس و ترس از هدررفت سرمایه نیز کمتر خواهد بود.

منظور از فومو (FOMO) در کریپتو چیست؟

در بازار ارز دیجیتال، حس فومو زمانی رخ می‌دهد که شخص تصمیمی غیرمنطقی در معامله یا سرمایه‌گذاری را در تناظر با اطلاعات ناگهانی، کم و تأیید نشده بگیرد. در وضعیت‌هایی اینچنین، منبع یا منابع مختلف سیگنال‌های اشتباه به شخص می‌دهند و باعث ایجاد واهمه در از دست دادن یک فرصت درآمدزایی در او می‌شوند. به همین دلیل، شخص بدون تحلیل دقیق و صبر در معامله، تصمیم به انجام می‌گیرد و معمولا با شکست مواجهه می‌شود.

ترس از دست دادن باعث می‌شود افراد کریپتوها را در قیمت‌های بالا بخرند یا در ارزش‌های بسیار پایین و در نقطه شروع یک صعود تاریخی بفروشند. تأثیر این تصمیمات هیجانی و شکست نهایی به حدی است که شخص بعد از چندبار دچار آن شدن از بازار زده می‌شود، دچار استرس مزمن می‌گردد و حتی به افسردگی می‌انجامد.

درواقع، فومو نقطه مقابل جومو است. به همان میزان که JOMO لذت بخش است و آسودگی را به ارمغان می‌اورد، فومو باعث ایجاد حس شکست و افسردگی می‌شود. بنابراین، باید روانشناسی بازار را به سرمشق خود تبدیل کنید و بیشتر از فومو، شرایط را برای تجربه جومو فراهم کنید.

بیشتر بخوانید: فومو چیست

تبدیل حس فومو به جومو

یکی از مهم‌ترین وضعیت‌های احساسی که معامله‌گر باید بتواند آن را کنترل کند، طمع در معاملات و ورود و خرج مبتنی بر آن است. هرچقدر طمع معامله‌گر بیشتر باشد، فومو را بیشتر احساس می‌کند و به دلیل ورودهای عجله‌ای و خروج‌های دیرهنگام، جومو را کمتر احساس خواهد کرد.

بنابراین، معامله‌گر باید همیشه یک نقطه‌ای در معامله را برای خود تصور کند که در آنجا به حس جومو می‌رسد و نیازی نیست همیشه به دنبال کسب سود باشد؛ گاهی باید تنها از ضرر فاصله گرفت. بخصوص، هرچقدر این استراتژی در صبور بودن و لذت از دست دادن بیشتر شود، معامله‌گر ریسک را بهتر درک می‌کند، به موقع تصمیم می‌گیرد و هیجان کمتری را به معاملات خود تزریق می‌کند.

عواملی که بر بازار کریپتو تأثیر می‌گذارند

در ادامه به عوامی می‌پردازیم که تأثیر غالبی بر فصل‌های هیجانی در بازار مبادلات کریپتو دارند و وضعیت‌های احساسی JOMO و FOMO را برای معامله‌گران رقم می‌زنند.

وضعیت اقتصادی

اوضاع اقتصادی مانند سطح تورم، میزان نرخ بهره و وضعیت اشتغال تأثیر زیادی بر میزان و نحوه سرمایه‌گذاری مردم در بازار کریپتو دارند. برای مثال، اگر تورم بالا باشد، مردم از سرمایه‌گذاری در بازار کریپتو به عنوان یک سنگر در حفظ ارزش دارایی‌های خود استفاده می‌کنند. درمقابل، وقتی نرخ بهره بالا می‌رود، گرایش مردم به سمت سپرده‌گذاری و ریسک پایین آن‌ بیشتر می‌شود.

قوانین حکومتی

یکی از فاکتورهایی که می‌تواند حتی بر کلیت بازار کریپتو و فعالیت آن تأثیر بگذارد، قوانین ملی و بین‌المللی است. برای مثال، اگر دولت تمام راه‌ها در استفاده و بهره‌برداری از دارایی‌های کریپتو را ببندد، دیگر رغبت چندانی برای سرمایه‌گذاری در آن باقی نمی‌ماند. برعکس، اگر یک کشور ارز دیجیتال را به رسمیت بشناسد و در معاملات داخلی خود از آن بهره بگیرد، ارزش آن و کل جریان معاملاتی بازار کریپتو رونق می‌گیرد.

نگرانی‌های متناظر با امنیت سایبری

برخلاف بازارهای سهام، بازار کریپتو به شدت تحت تأثیر فعالیت‌های خرابکارانه سایبری است و هرگونه نفوذ در دارایی‌های آن باعث اختلال در بازار ارز دیجیتال می‌شود. تنها در سال 2022، نزدیک به 3 میلیارد دلار از معامله‌گران دزدی شده است. در واقع یکی از اصلی‌ترین دلایل در سقوط‌های چندماه اخیر در ارزش بیت‌کوین و بازار ارز دیجیتال همین هک‌های سیستماتیک موجود در آن بوده است.

رفتارهای هیجانی

بازار کریپتو به نوسان شدید در آن مشهور است؛ اصلی‌ترین عامل در نوسانات شدید نیز هیجان وشعف مضاعف و بی‌مورد در کنار ترس بی‌دلیل از سقوط ناگهانی است. یک رفتار هیجانی مثبت می‌تواند قیمت‌ها را از ارزش و روند واقعی آن‌ها دور کند و نمودارهای عمودی و فاجعه‌آفرین را ایجاد کند. برعکس، وقتی ترس در بازار است، معامله‌گران با سرعت و استرس بیشتری دارایی‌های خود را حراج می‌کنند و همین امر باعث سقوط کریپتو و بروز احساساتی چون جومو و فومو در بین معامله‌گران می‌شود.

پیشرفت‌های فناوری

کریپتو بیشتر از هر بازار و دارایی دیگری به فناوری و افت و خیزهای آن وابسته است. بخصوص، هرچقدر فناوری‌های مبتنی بر بلاک‌چین ایجاد و توسعه یابند، وضعیت بهتری در بازار کریپتو را رقم می‌زنند. با این حال، بهبود در فناوری می‌تواند عاملی در نزول ارزش یک کریپتو باشد. برای مثال وقتی یک ارز دیجیتال با قابلیت‌های بهتر از دیگری بروز می‌کند، سرمایه‌ها را جذب و باعث سقوط دیگری می‌شود.

تأثیر رسانه‌ها

اگر ایلان ماسک فردا تصمیم بگیرد که از شیبا تعریف کند یا به صورت غیرمستقیم به آن اشاره کند، چند دقیقه بعد از انتشار خبر آن، شیبا یک روند صعود راکتی را تجربه خواهد کرد. در واقع رسانه‌ها نقشی پر رنگ در تقویت یا تضعیف ارزهای دیجیتال و بروز احساسات JOMO و FOMO دارند.

چگونه‌ می‌توان نوسانات شدید در معاملات رمزارز را مدیریت کرد؟

هم‌زمان با پتانسیل بالای رمزارز در درآمدزایی بالا و کوتاه‌مدت (و بروز احساس FOMO) این بازار پتانسیل زیادی در سوزاندن دارایی‌های برخی و بروز احساس JOMO در دیگرانی دارد که از معاملات دوری کرده‌اند. بنابراین، مدیریت نوسان کریپتو امری مهم و ضروری برای معامله‌گر در ایجاد استمرار در سرمایه‌گذاری و سودآوری آن در بلندمدت است.

راه‌های متعددی برای مدیریت نوسان در بازار وجود دارد؛ اصلی‌ترین آن‌ها سفارشات با حد ضرر هستند، که به صورت خودکار دارایی‌هایی که قیمت آن‌ها از عدد مشخصی کمتر باشند را به فروش می‌گذارند. این سفارشات کمک شایانی به شما در کاهش میزان ضرر و سرخورده نشدن از بازار می‌کنند.

راه دیگر در مدیریت نوسانات، تمرین صبر در شخص است. هرچقدر میزان صبر شما در معاملات بیشتر باشد، تصمیمات احساسی کمتری می‌گیرید و بازار را با منطق بالاتری دنبال و تحلیل می‌کنید. مطالعات نشان داده که بیشتر از 50 درصد معامله‌گران تنها به دلیل عجله در ورود و خروج‌ها است که متحمل ضرر می‌شوند.

جمع‌بندی

تا زمانی که نوسان در بازار رمزارز به تعادل و میزانی منطقی نرسد، JOMO و FOMO دو رخداد احساسی هستند که به مراتب برای معامله‌گران اتفاق می‌افتند. بهتر است طوری برنامه‌ریزی و معامله‌گری کنید که بیشتر JOMO برایتان اتفاق بیافتد، زیرا فومو مساوی با ضرر است و جومو سودی که از دست داده‌اید.

بخصوص، هیجان در بازار همیشه یک عامل کاذب است که حرکت‌های جمعی را موجب می‌شود. تا جایی که امکان دارد از حرکت‌های جمعی دوری کنید و به جای همراهی با جمعیت، با استدلال و اصول فاندامنتال همراه باشید.

تأکید می‌کنیم که هر سیگنال خریدی از جانب صرافی‌ها یا اندیکاتورها، به معنی یک فرصت برای سود نیست. هیچ معیاری واقعیت بازار را به‌طور صدرصد نشان نمی‌دهد؛ یادتان باشد که الگوریتم‌های ریاضی نیز اشتباه می‌کنند و تنها تجربه و شکیبایی است که از ضررهای بزرگ شما را دور نگه می‌دارند. درنهایت، برای خود حد ضرر داشته باشید، زیرا این تنها ستون قابل اطمینانی است که از ریزش سقف سرمایه‌های شما جلوگیری می‌کند.

سوالات متداول

جومو (JOMO) چیست؟

چطور می‌توان فومو را به جومو تبدیل کرد؟