حتما به این نکته اشراف دارید که برای فعالیت درست و منطقی در بازارهای مالی مانند کریپتو باید عمل تحلیل و بررسی‌ کردن را بلد باشید. به عبارتی اگر این بازارها را به عنوان یک ترازو در نظر بگیریم برای ایجاد تعادل در آن، اگر یک کفه، تجربه باشد، کفه‌ی دیگر، دانش و آگاهی خواهد بود. آگاهی که از مطالعه اسیلاتورها و اندیکاتورها به دست میاید. یکی از پُرکاربردترین اندیکاتورها در این باره، اندیکاتور CCI  است که تیم پارسیان کریپتو قصد دارد تا در این مقاله راجع به آن اطلاعات بیشتری ارائه دهد.

واژه  CCI مخفف عبارت Commodity Chanel Index به معنای شاخص کانالِ کالا میباشد. این شاخص یکی از کاربردی‌ترین ابزارهای تحلیل در بازارهای مختلف سهام و کالاست. با استفاده از این اندیکاتور میتوان نتیجه گرفت که منطقه‌های مثبت و منفی نوسان داشته و قدرت خریداران و فروشندگان را نشان میدهند.

اندیکاتور CCI چیست؟

اندیکاتور CCI دو منطقه دارد که به مناطق پُر قدرت خرید و مناطق پُرقدرت فروش معروفند. به این مناطق به ترتیب، Over bought و Over sold گفته میشود. با استفاده از این اندیکاتور، افراد فعال در بازار، اطلاعات کاملی از قیمت دارایی و ارزش حقیقی آن دریافت خواهند کرد. به این ترتیب؛ اگر ارزش و اعتبار یک سهم بیشتر از ارزش حقیقی آن باشد، آنها سهام را بیش خرید کرده و اگر ارزش دارایی یک سهم و یا کالا کمتر از ارزش حقیقی‌اش باشد، آنها سهام را بیش فروش میکنند.

به بیان ساده‌تر؛ CCI با مدیریت بهینه‌ای که دارد نوسانات و شتاب بازار را به بهترین شکل ممکن کنترل میکند. این اندیکاتور مشخص کننده زمان خرید و یا فروشِ سهام است. علاوه بر این، اندیکاتورِ مورد نظر، روند و جهتِ قیمت یا همان مومنتوم را نیز، بررسی میکند.

یکی از متخصصین حوزه بازارهای مالی و فعالِ زمینه بورس کالا، به نام دونالد لامبرت  Donald Lambert در سال 1980 به این موضوع اشاره کرد که اندیکاتور CCI  یک تحلیل کننده کامل و مفید است که با استفاده از آن میتوان روندهای جدید را در ارتباط با مناطق اشباع اعم از خرید و فروش پیدا کرد. او در ابتدا این اندیکاتور را برای روندها و تغییر جهت‌های دوره‌ای کالاها ساخت. بعدها، از این اندیکاتور در ای تی اف‌ها ETFها و اوراق بهادار دیگر هم استفاده شد.

نحوه محاسبه اندیکاتور CCI

برای اطلاع از نحوه محاسبه اندیکاتور CCI  اولین و مهمترین کار، اطلاع از تعداد دوره‌های لازم برای تحلیل و بررسی است. به عبارتی باید بدانیم که قرار است چند دوره زمانی را بررسی کنیم. تعداد دوره‌های زمانی در خصوص میانگین متحرک و انحراف از میانگین هم کاربرد دارند. غالبا از دوره‌های 20تایی برای این محاسبات استفاده میشود. چرا که هر چه دوره بیشتر باشد، صحت و دقت آن هم به مراتب بیشتر خواهد شد. دوره‌های کمتر از این مقدار، شاخص ناپایدارتری ارائه میدهند. دوره‌های بیشتر مساوی با خطای تحلیل کمتر است.

برای این نوع محاسبه، شاخص‌های مانند قیمت بالا، پایین و قیمت بسته شدن در نظر گرفته میشود. در این حالت، قیمت نمونه به دست خواهد آمد. در این مرحله، بیست دوره میانگین متحرک قیمت نمونه به واسطه مجموعه بیست قیمت نمونه انتهایی و تقسیم کردن آن در 20 به دست میاید. در مرحله بعد با کم نمودنِ میانگین متحرک از قیمت نمونه، انحراف از میانگین هم به دست خواهد آمد.

مهمترین نکته‌ای که باید در این مرحله به آن توجه داشته باشید، جمع کردن قدر مطلق‌ها با یکدیگر است. تقسیم کردنِ اختلاف از میانگین‌‌ها با تعداد دوره‌ها مرحله بعدی محاسبات است. برای به دست آوردنِ CCI نهایی، وراد کردنِ  آخرین قیمت نمونه میانگین متحرک و میانگین انحراف در فرمول، لازم است. توجه کنید که این پروسه باید در دوره‌های مختلف مجددا انجام شود.

دونالد لامبرت  عدد 0.015   را به عنوان نقطه ثابت تعیین کرد. تنها در این حالت است که میتوان بیش از 80 درصد CCI را میانِ منفی صد و مثبت صد قرار داد. البته عدد به دست آمده به دوره بازگشت هم وابسته است.

عبارات اختصاری به کار رفته در فرمول اندیکاتور CCI شامل عبارت‌هایی مانند TP هستند که مخفف Typical Price میباشند. که از MA یا همان میانگین متحرک Moving average کسر خواهند شد. در TP، جمع قیمت انتهایی، بالاترین قیمت و پایین‌ترین قیمت بر عدد 3 تقسیم خواهند شد.

در نهایت؛ MD یا انحراف معیار قیمت از میانگین Mean Deviation هم در فرمول‌ها مورد توجه خواهند بود.

سیگنال گیری با اندیکاتور CCI

در خصوصِ سیگنال گیری با اندیکاتور CCI  یک سرنخ کاربردی به شما ارائه میدهیم و آن هم این است که اگر CCI از سمتِ اعداد پایین و صفر به سمتِ اعداد بالا و صد برسد، میتوانیم انتظارِ افزایش قیمت داشته باشیم. در نتیجه شاخصِ نزدیک به صد ابن تصور را قوت میبخشد که قدرت روند بیشتر است. البته مشاهده پولبک هم در این بین، دور از انتظار نیست. با این حال، روند صعودی و افزایش قیمت برای سهم مشاهده خواهد شد که نشان دهنده سیگنال خرید میباشد.

در حالت بالعکس، اگر شاخص از سمت اعداد بالا به سمت اعداد منفی برود و به عبارتی؛ روند کاهش پیدا کند، نشان دهنده نزول قیمت است. در این صورت هم امکان مشاهده پولبک وجود دادر اما قیمت دارایی همچنان نزول داشته و نشان دهنده سیگنال فروش است.

واگرایی در اندیکاتور CCI

واگرایی‌ها در اندیکاتور به دو حالتِ واگرایی معمولی و واگرایی مخفی هستند. اندیکاتور CCI  هم در تشخیص واگرایی‌ها بسیار کاربردی عمل می‌کند. به عبارتی، اگر قیمت حالت صعودی به خود بگیرد، در حالی که CCI روند نزولی داشته باشد، اصطلاحا واگرایی ایجاد خواهد شد.

در حالی که اگر خلاف این عملکرد رخ دهد، روند نزولی مشاهده میشود. واگرایی‌های معمولی در پایان هر روند مشخص میشوند. به عبارتی بعد از مشهده این موقعیت باید انتظار داشته باشیم که روندها تغییراتی از خود نشان دهند. در حالی که واگرایی مخفی در انتهای روندهای اصلاحی مشخص میشوند. در این حالت، پیان روند هم مشاهده خواهد شد.

تشخیص واگرایی در CCI با نمودار قیمتی

اندیکاتور CCI، جزو اندیکاتورهای مومنتوم محسوب می‌شود و تغییرات را در مومنتوم و حجم، نشان می‌دهد. همان‌طور که می‌دانید تشخیص قدرت روند، یکی از کاربردهای اندیکاتورها می‌باشد. زمانی که نمودار قیمتی سهام با قدرت بالا روند صعودی و یا نزولی را پیش می‌گیرد، اندیکاتور CCI از خود واکنش نشان می‌دهد.

در اندیکاتور CCI  وقتی شیب نمودار قیمتی با زاویه بالا، رو به جهت مثبت در حرکت باشد و در همان زمان اندیکاتور CCI با شیب کم به سمت منفی واکنش نشان دهد، واگرایی منفی در اندیکاتور CCI اتفاق افتاده است. در این حالت به ‌احتمال بسیار زیاد، روند حرکتی سهام به سمت یک روند نزولی تغییر جهت خواهد داد.

برعکس این مورد زمانی خواهد بود که شیب نمودار قیمتی با قدرت زیاد در حال افت قیمتی باشد و در همان زمان، اندیکاتور CCI، با واکنش مثبت همراه شود و شیب مثبت را نشان دهد. در این شرایط به‌احتمال بسیار زیاد، روند حرکتی سهام به سمت یک روند صعودی تغییر جهت خواهد داد.

تشخیص واگرایی در CCI با عبور از سطح صفر

یکی دیگر از راه‌های تشخیص واگرایی در CCI، عبور کردن از سطح صفر و یا سطوح مقاومتی و حمایتی قیمت می‌باشد. زمانی که CCI، به زیر صفر عبور کند یا سطح مقاومتی شکسته شود، واگرایی منفی تشخیص داده می‌شود و برعکس زمانی که CCI، به بالای صفر برسد و یا سطح مقاومتی را عبور دهد، واگرایی مثبت تشخیص داده می‌شود.

بنابراین در تعیین واگرایی در اندیکاتور CCI، اعداد مهم این اندیکاتور مثل صفر یا صد در شناسایی واگرایی در نمودار کمک بسیار زیادی می‌کند.

 

اندیکاتورهای مشابه با اندیکاتور CCI

در ادامه قصد داریم اندیکاتورهایی را که عملکرد مشابهی با اندیکاتور CCI دارند را بررسی کنیم.

استوکاستیک

اسیلاتورهای متفاوتی برای تحلیل بازار وجود دارند که مشابه CCI عمل میکنند. یکی از این ابزارها استوکاستیک Stochastic Oscillator است که یک نوع اندیکاتور مومنتوم هم به حساب می‌آید. در این ابزار مقایسه‌ای کلی بین زمان بسته شدن سهم با قیمت‌های متفاوتی از آن در طی دوره‌های مختلف انجام میگیرد.

در این ابزار هم مانند CCI تعیین نقطه‌های خرید و فروش با دقت کامل صورت میگیرد. بهتر است بدانید که استوکاستیک قدیمی‌تر از CCI است. در این ابزار، به محض رسیدن اندیکاتور به 80 ، نقطه و سیگنال بیش خرید و در زمان رسیدن اندیکاتور به 20، سیگنال بیش فروش را خواهیم داشت.

بیشتر بخوانید: اندیکاتور استوکاستیک چیست

RSI

اندیکاتور مشابه بعدی که عملکرد یکسانی با اندیکاتور CCI دارد، RSI میباشد. واژه RSI مخفف عبارت Relative Strength Index میباشد. از این ابزار هم دقیقا مانند اندیکاتور CCI برای تشخیص روند و جهت قیمت استفاده میشود. تنها تفاوتی که در این بین وجود دارد، این است که در CCI، این ابزار تمرکز خود را در انحراف از میانگین متحرک دارد تا از این طریق واگرایی از خط روند را مشخص کند.

تعداد دوره قابل محاسبه برای تحلیل در ابزار RSI از طریق مقایسه بینِ قیمت بسته شدن در بالا و پایین برای دوره دو هفته‌ای است. در این ابزار، خریدها در مقدار 70 و فروش‌ها در 30 انجام میشوند.

ناگفته نماند که اعتبار و دقت ابزار RSI  نسبت  به اندیکاتور CCI  بیشتر است. افراد برای به دست آوردن نتیجه درست‌تر و اطمینان بیشتر میتوانند استفاده از هر دو اندیکاتور را مورد توجه قرار دهند. بهتر است بدانید که RSS بیشتر برای جفت ارزها و CCI بیشتر برای کالاها مورد استفاده قرار میگیرد.

به صورت کلی، در بیشتر بازارها، RSI ابزار قابل اعتمادتری نسبت به CCI است و بسیاری از معامله‌گران سادگی نسبی آن را ترجیح می‌دهند. اگر اطمینان ندارید که برای تشخیص سطوح اشباع ‌خرید یا اشباع‌ فروش از کدام‌ یک از این اندیکاتور‌ها استفاده کنید، می‌توانید هر دو شاخص را همزمان با توجه به استراتژی مورد استفاده خود در نظر بگیرید، این اسیلاتور‌ها داده‌های یکسانی را نمایش می‌دهند اما عموما از CCI در بازار کالا و از RSI در جفت ارزها استفاده می‌شود.

سخن پایانی

تیم پارسیان کریپتو در این مقاله اندیکاتور CCI  را مورد بررسی قرار داد و اطلاعات کامل در خصوص این ابزار تحلیلی را هم به شما عزیزان معرفی کرد. در ادامه نحوه محاسبه اندیکاتور و سینال گیری از طریق این ابزار هم شرح داده شد. امید است که مخاطبان بهره کافی را از این مقاله دریافت کرده باشند.

سوالات متداول

اندیکاتور CCI چیست؟

اندیکاتور CCI یکی از مفیدترین و کاربردی‌‌ترین ابزارهای تحلیلی است که میتواند با بررسی دقیق دوره‌های زمانی  و قیمت کالا و سهام، نقاط مشخص خرید و فروش را در اختیار کاربران قرار دهد.

ارزش حقیقی یک سهم با استفاده از اندیکاتور CCI قابل تخمین است؟

در حقیقت میتوان به این مورد اشاره کرد که؛ CCI  با دقتی که در زمینه تحلیل دارد مشخص میکند دارایی‌ها چه مقدار ارزش ذاتی خود بالاتر یا پایین‌تر هستند. به عبارتی، با توجه به این شرایط، کاربران میتوانند بیش خرید یا بیش فروش داشته باشند.

دوره‌های زمانی برای سیگنال‌ها اهمیت دارند؟

بهتر است به این نکته توجه داشته باشید که دوره‌های زمانی برای تحلیل‌های اندیکاتور از مهمترین مولفه‌ها هستند. به بیان ساده‌تر، دوره‌های زمانی کمتر ممکن است سیگنال‌های بیشتری ارائه دهند اما به همان اندازه هم خطاهای بالاتری خواهند داشت. پس به این نتیجه میرسیم که دوره‌های زمانی بیشتر، از هر لحاظ مطمئن‌تر هستند و سیگنال‌های دقیق‌تری ارائه میدهند.